ScrollToTop
katar u dziecka

Jak radzić sobie z katarem u dziecka?

Artykuły, Warto przeczytać

18 lutego 2025

Katar u dziecka to powszechna dolegliwość, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, która może być uciążliwa zarówno dla malucha, jak i rodzica. W artykule dowiesz się, jak skutecznie radzić sobie z katarem u dziecka, gdy maluch nie potrafi jeszcze samodzielnie wydmuchać noska, oraz jakie metody przynoszą ulgę i pomagają łagodzić objawy przeziębienia.

Skąd się bierze katar?

Choć każdy z nas wielokrotnie doświadczył kataru, mało kto wie, skąd właściwie się on bierze. 

Kilka słów o jamie nosowej

Jama nosowa to przestrzeń w naszym nosie, która stanowi pierwszy odcinek dróg oddechowych. Wyścielona jest błoną śluzową, złożoną z komórek produkujących śluz i wyposażonych w specjalne rzęski. Błona śluzowa spełnia w naszym nosie wiele ważnych funkcji, m.in:

  • ogrzewa wdychane powietrze ponieważ jest dobrze ukrwiona,
  • oczyszcza wdychane powietrze z zanieczyszczeń dzięki śluzowi, który ma działanie antybakteryjne i antywirusowe oraz rzęskom, które ułatwiają przemieszczanie się wydzieliny,
  • nawilża wdychane powietrze dzięki obecności śluzu.

***

No dobrze Panie Tabletka… Czym zatem jest katar?

Katar to najczęstszy objaw wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych. Rozpoczyna się od stanu zapalnego błony śluzowej jamy nosa, w obrębie której gromadzi się armia białych krwinek gotowych do walki z wirusem, co powoduje jej obrzęk i przekrwienie. Dodatkowo nasila się produkcja wydzieliny, która może być gęsta, niedająca się “wysmarkać” lub płynna, lecąca z nosa bez kontroli. To właśnie ta wydzielina nazywana jest potocznie katarem.

Nadmiar wydzieliny zawsze prowadzi do zatkania nosa i upośledzenia drożności jamy nosowej. Dziecko zaczyna w takiej sytuacji oddychać buzią, która nie jest do tego przystosowana i nie spełnia tych wszystkich ważnych funkcji, za które odpowiada jama nosowa. Co więcej, długotrwałe oddychanie ustami (zwłaszcza w nocy) sprzyja przesuszeniu śluzówki i rozprzestrzenieniu się infekcji w obrębie gardła.

***

Jeśli interesują Cię wpisy o takiej tematyce zapraszam do mojego newslettera – tam czekają na Ciebie powiadomienia o najciekawszych tekstach i analizach. Ważne info ❗Po wpisaniu maila ✍ trzeba potwierdzić swój zapis 📧

***

Zielony katar u dziecka

Kiedyś sądzono, że wodnisty katar oznacza infekcję wirusową, natomiast gęsta, zielona wydzielina świadczy o infekcji bakteryjnej, którą należy leczyć antybiotykiem. Jest to pogląd NIEAKTUALNY, no po prostu błędny. Okazuje się, że ten zielony czy też żółty, gęsty katar u dziecka nie jest wskaźnikiem zakażenia bakteryjnego, zaś zdecydowaną większość katarów u maluchów wywołują wirusy.

Katar zielony vs przezroczysty

Kolor i gęstość kataru wskazuje nam, na którym etapie infekcji jesteśmy, nie mówi natomiast nic o przyczynie choroby. Na początku katar ma zwykle wodnistą konsystencję i jest przezroczysty, natomiast w miarę rozwoju infekcji (i czasu jej trwania) wydzielina gęstnieje, robi się śluzowa i zmienia kolor na żółtawy lub zielony.

Więcej takich zdrowotnych mitów obalam i wyjaśniam w książce Budujemy odporność w żłobku i przedszkolu. Dobrze się w tym orientować, bo żeby skutecznie pomagać dzieciom w rozwijaniu nie tylko układu odpornościowego. A wierzcie, po żłobkach, przedszkolach i sieci krąży na prawdę wiele terorii i niebezpiecznych rad.

odpornosc w zlobku i przedszkolu pan tabletka

***

Sposoby na katar u dziecka

Przy katarze należy szczególnie dbać o higienę nosa, czyli usuwać zalegającą wydzielinę i dbać o odpowiednie nawilżenie śluzówki, bo pozwala to przywrócić prawidłowy tor oddychania. Pamiętaj jednak, aby nie zmuszać dziecka do wydmuchiwania nosa na siłę, ponieważ może to spowodować przemieszczenie się kataru do ucha środkowego i przeniesienie tam toczącej się infekcji. Jeśli maluch nie potrafi jeszcze sam wydmuchać noska, możesz sięgnąć po specjalne aspiratory, które pomogą Ci odciągnąć wydzielinę.

***

Zatkany nos u dziecka – co robić?

No właśnie…, co robić, kiedy katar jest na tyle gęsty, że zalega w przewodach nosowych i utrudnia oddychanie? 

Sól morska 

Przy gęstym, zalegającym katarze, naszym celem jest rozrzedzenie i upłynnienie wydzieliny, a następnie pozbycie się jej z nosa dziecka. Do tego celu doskonale nadaje się sól morska do nosa (w specjalnych dozownikach) w wersji izotonicznej (o stężeniu 0.9% NaCl) oraz hipertonicznej.

Wybór właściwej soli morskiej dla dziecka jest sporym wyzwaniem dla każdego rodzica, dlatego kilkukrotnie pisałem już na ten temat 😉

Informacje o wodach morskich znajdziesz tutaj: https://pantabletka.pl/woda-morska-jak-wybrac-opinie/

Jeśli masz problemy z tym, kiedy należy użyć jakiej soli, odsyłam do tego wpisu: https://pantabletka.pl/hipotoniczny-izotoniczny-hipertoniczny-kiedy-uzyc-jak-dziala/

Z czego inhalacje na katar u dzieci?

Bardzo dobrym sposobem na katar są nebulizacje z soli morskiej izotonicznej. W ten sposób nawilżamy drogi oddechowe i upłynniamy zalegającą tam wydzielinę, nie podrażniając przy tym śluzówki nosa. Warto jednak pamiętać, by na początku oswoić dziecko z całym procesem, gdyż wiele maluchów reaguje na nebulizator strachem i płaczem, co zmniejsza skuteczność nebulizacji. 


Uwaga❗❗❗


Przy nebulizacji będę powtarzał jak mantrę – nigdy nie używaj w tym celu olejków eterycznych, które docierając do głębszych partii dróg oddechowych mogą działać drażniąco i powodować duszności! Mam lepszą alternatywę – wystarczy, że wpiszesz w Google “Pan Tabletka katarkiller” i odkryjesz mój genialny sposób na bezpieczną walkę z katarem 🙂


 

Chcesz wiedzieć więcej na temat inhalacji i nebulizacji? Zachęcam do przerobienia Kursu Pana Tabletki dla Rodziców – to ogrom wiedzy podany w przyjemnej formie – szczerze polecam 😉
https://kursydlarodzicow.pl/produkt/skuteczna-nebulizacja-skuteczne-leczenie-kurs-dla-rodzicow/

Z kolei w tym wpisie podpowiadam czym inhalować swoją rodzinę: https://pantabletka.pl/nebudose-czy-ectodose-czym-inhalowac/

***

Pamiętaj o nawadnianiu!

Jeżeli chcesz rozrzedzić gęstą wydzielinę w nosie malucha oraz zapewnić prawidłowe nawilżenie jego dróg oddechowych, zadbaj o to, by spożywał dużą ilość płynów. Mali pacjenci bardzo szybko się odwadniają, zwłaszcza, jeśli infekcji towarzyszy gorączka. Dlatego nawadniamy, nawadniamy i jeszcze raz nawadniamy! Małymi łyczkami, ale regularnie.

Na temat ryzyka odwodnienia podczas gorączki i sposobach nawadniania dziecka również mówię w Kursach dla Rodziców: https://kursydlarodzicow.pl/produkt/goraczka-termometry-kurs-dla-rodzicow/

***

Odciąganie kataru u małych dzieci

Odciąganie kataru u dziecka pozwala na przywrócenie drożności nosa i swobodnego oddychania. Jest to szczególnie ważne u maluchów, które nie potrafią samodzielnie wydmuchać zalegającej wydzieliny. Obecnie mamy do dyspozycji szereg urządzeń, które pozwalają na odciąganie kataru u dzieci, m.in gruszkę, aspiratory czy odciągacze elektroniczne. Dobór właściwego sprzętu nie jest prosty i powinien zostać dopasowany zarówno do dziecka, jak i rodzica. Niezwykle ważne jest dbanie o czystość tych urządzeń i na to uczulam!

Tutaj garść porad Pana Tabletki na temat aspiratorów do nosa i odciągania glutów u dzieci:

***

Krople do nosa dla dzieci

Alternatywą jest zakup kropli/aerozolu do nosa, zawierających ksylometazolinę lub oksymetazolinę. Obkurczają one naczynia krwionośne, a przez to zmniejszają obrzęk i produkcję wydzieliny i przynoszą dziecku ulgę w katarze, także tym lejącym. 


Uwaga!


Krople do nosa mają różne stężenie substancji leczniczej, dlatego przed podaniem ich dziecku koniecznie sprawdź, czy zawarta w nich ilość jest wskazana również dla katar u niemowlaka czy starszych dzieci.


 


A alternatywą dla kropli może być uwielbiany przez #GangPanaTabletki Gałganek Aliny! A czy Ty walczysz z katarem czosnkiem i cebula? Jeśli nie to sprawdź przepis na to wyjątkowe, zapachowe zawiniątko:

❗📢 Krople do nosa dla dzieci – ostrzeżenie

Preparaty obkurczające naczynia krwionośne, takie jak oksymetazolina i ksylometazolina, można stosować maksymalnie przez 5-7 dni. Dłuższe stosowanie grozi zanikowym zapaleniem błony śluzowej nosa, czyli sytuacją, w której struktura śluzówki zostaje zniszczona. 

I jeszcze raz uczulam dopilnuj, aby dziecko otrzymało preparat przeznaczony dla swojego wieku.

***

Serdeczności,
Pan Tabletka

🌺🌾🏵🍋🌸🌱

🌱 Wiedza o ziołach i przyprawach dla początkujących i zaawansowanych

🌱 Przepisy z ziołami i przyprawami w roli głównej

🌱 Sklep z cudownymi produktami prosto z natury

To wszystko czeka na Ciebie na mojej nowej stronie zdrownik.pl ⬇⬇⬇⬇

zdrownik

P.S. Jeśli jeszcze nie miałaś/eś okazji zapoznać się z moimi Kursami dla Uważnych Rodziców, to zachęcam, aby to zrobić 🙂 Razem z moim teamem zamknęliśmy w tych kursach prawdziwą pigułę praktycznej wiedzy, na wiele tematów dotyczących żłobkowo-przedszkolnego chorowania: https://kursydlarodzicow.pl/kategoria-produktu/kursy-dla-rodzicow/

 

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.

Podobne Te artykuły również
mogą cię zainteresować