Jak wybrać dobry zestaw witamin i minerałów + Pan Tabletka w PnŚ w TVP2
Panie magister, a poleć jakiś dobry zestaw witamin i minerałów! Farmaceuci kochają takie pytania 😉 W poniższym wpisie, postaram się zebrać porcję informacji którą chciałbym przekazać każdej osobie pytającej o dobrą multiwitaminę.
Ten wpis nawiązuje, do badań opublikowanych 28 maja 2018 roku, na łamach Journal of the American College of Cardiology (1) z których wynika, że:
- suplementacja witaminami C, D i popularnymi kompleksami multiwitamino-mineralnymi (we wpisie używam nazwy zwyczajowej – multiwitamina) – nie zmniejsza ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych i nie powoduje zmniejszenia śmiertelności z różnych przyczyn;
- lider zespołu naukowców – pan David Jenkins – podsumowuje wyniki mówiąc – że są sytuacje w których stosowanie multiwitamin może być uzasadnione, ale w większości przypadków one nie pomagają, ale i nie szkodzą.
Pan Tabletka w Pytanie na Śniadanie
Niżej znajdziesz link do mojej rozmowy w Pytanie na Śniadanie w TVP 2 – w której, zza zaparowanych ze stresu okularów, razem z dr Magdaleną Krajewską opowiadaliśmy o tym co warto, a czego nie warto suplementować – w kontekście tych wspomnianych badań.
Ech, jeśli będzie się ktoś wybierał do TV, to mam coraz więcej rad i doświadczeń – co zrobić, żeby wypaść lepiej ;-).
Wiedza uzupełniająca:
- analiza multiwitamin dla dzieci!?
- czy cukier w syropach jest szkodliwy?
- pyłek i pierzga naturalne multiwitaminy?
A jakie jest moje zdanie na temat wyboru dobrego preparatu multiwitaminowo-mineralnego?
Jak zwykle zacznijmy od krótkiej scenki i potraktuj ją proszę z przymrużeniem oka 😉
Co może myśleć osoba, która rozważa stosowanie multiwitaminy?
- czuję się słabo;
- chyba coś mi dolega;
- jestem ciągle zmęczony/zmęczona;
- hm, może brakuje mi jakiejś witaminy, albo magnezu? Ale w sumie nie wiem czego – to kupię sobie takie tabletki all-in-one;
- przeimprezowałem/am weekend, ale mi źle;
- ostatnio jem głównie w biegu;
- zrobię dla siebie coś dobrego;
- w zasadzie to bardzo dawno się nie badałem i raczej się nie wybieram, chyba potrzebuję witamin na wszystko!
- eureka – tabletka z zestawem witamin i minerałów na pewno będzie tutaj świetnym wyborem!
Co ja (farmaceuta) myślę, rozmawiając/pisząc z taką osobą?
- najchętniej to poleciłbym zrobienie kontrolnych badań – ogólne badanie krwi z rozmazem, badanie poziomu witaminy D, lipidogram, wątroba, itd. – i z wynikami do lekarza – całkiem prawdopodobne, że kosztuje tyle co suplementacja witaminkami na 3 miesiące….a może uratować życie….ale kto mnie tam posłucha. Łatwiej przecież łyknąć tabletkę i nie myśleć…
- kurcze, polecę jej te witaminy – to możliwe, że zbagatelizuje jakieś niepokojące objawy, zje opakowanie i nie pójdzie do lekarza;
- prowadzi niezdrowy tryb życia i je śmieci – potrzebuje tabletki na uspokojenie sumienia;
- i kupi te tabletki i dalej będzie robiła to samo tylko ze spokojnym sumieniem…
- w tych witaminkach jest wszystko i nic – a dawki realnie potrzebnych składników są i tak za małe, wypadałoby polecić monopreparaty z witaminą D, może jakiś probiotyk, dobry magnez, żelazo, albo wapń? Ale nie ten all-in-ONE;
- jak się czuje osłabiony, to już może lepiej polecić dobry wyciąg żeń-szenia, a nie takie witaminki…
- A może wypiszę receptę farmaceutyczną z zaleceniami – śpij regularnie 6h, jedz zdrowo i trenuj cokolwiek – eh, ale spojrzy na mnie jak na wariata…łatwiej łyknąć tabletkę…
Dobry zestaw witamin i minerałów – co zawiera, a co powinien zawierać?
Multiwitamina – zalety (?):
- zawiera dużo witamin i minerałów w jednej tabletce (dawce);
- czasami również wyciągi ziołowe (żeń-szeń, skrzyp, itd.);
- uspokaja sumienie.
Multiwitamina – wady:
- tych składników których realnie potrzebujesz – zawsze jest w nich za mało – i tak musisz dokupić jeszcze z 2-3 inne preparaty. Dobrym przykładem jest witamina D, magnez, żelazo, wapń;
- część składników się wzajemnie wyklucza – np.: żelazo, cynk, wapń, magnez;
- bardzo często składniki są kiepskiej jakości i słabo przyswajalne- np, tlenek magnezu, tlenek cynku;
- często zawiera wyciągi ziołowe kiepskiej jakości;
- według badań naukowych – nie pomagają (1,2), a mamy przesłanki, że w niektórych sytuacjach stosowanie np.: witaminy E, witaminy B6, selenu – może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów.
Kolejna porcja wiedzy poszła w świat – większość suplementów jest przereklamowana i niepotrzebna.
Czy istnieje coś takiego jak dobry zestaw witamin i minerałów?
Jak wspomniałem we wstępie – bardzo często pacjenci pytają o te preparaty. Czy ten jest lepszy od tego? Który jest najlepszy?
I niezmiennie mam tutaj problem, bo uważam, że te suplementy po prostu nie działają (co ma podparcie w badaniach). Czyli co proponuję?
- spróbuj zidentyfikować ewentualne niedobory w organizmie – badanie kontrolne/wizyta u dietetyka;
- następnie wybierz właściwe, dobrze przyswajalne monopreparaty:
- jak za mało witaminy D, to wybierz witaminę D w dobrej dawce;
- jak za mało magnezu – wybierz dobry magnez;
- jeśli masz anemię – skonsultuj suplementację/leczenie z lekarzem.
- jeśli szukasz czegoś „na wzmocnienie” – wybierz preparat z dobrym (standaryzowanym) wyciągiem z żeń-szenia;
- jeśli chcesz wzmocnić pamięć – zerknij tutaj;
- coś na paznokcie i włosy – opisałem to w tym wpisie;
- coś na wzmocnienie kości? Wybierz dobry lek z dobrą zawartością wapnia i witaminy D;
- itd…
Jeśli już upierasz się przy witaminie, albo zalecił ją lekarz
Zgodzę się, że są sytuacje, w których stosowanie preparatów ze skoncentrowaną zawartością witamin i minerałów – może być uzasadnione. Jakie to sytuacje?
- rekonwalescencja po długiej chorobie i w stanie osłabienia;
- w stanie obniżonej odporności;
- starsze osoby które „nie dojadają” – nie mają apetytu;
- po operacjach bariatrycznych;
- przy dietach niskokalorycznych (których nie polecam);
- itd.
Jaką multiwitaminę polecam?
Dotarłem do dwóch solidnych i ciekawych badań naukowych, z których wynika, że:
- spożywanie 4 – 5 razy dziennie 100 gramowej porcji warzyw i owoców (czyli 400g dziennie)- zmniejsza ryzyko śmierci z różnych przyczyn o około 25% (4);
- regularna aktywność fizyczna – istotnie zmniejsza ryzyko zachorowań na 26 najczęstszych chorób cywilizacyjnych – w tym cukrzycę, otyłość, depresję, zawał, chorobę Parkinsona, osteoporozę, nadciśnienie i 17 innych. (5)
I to jest moja puenta i zalecenie dla Ciebie. Mantra Pana Tabletki.
Chcesz zrobić dla siebie coś dobrego? Dbaj o swoją dietę i uprawiaj sport. Na 99% – multiwitaminy nie są Ci potrzebne.
Zdrowo pozdrawiam
Pan Tabletka
Marcin
P.S.: Ciągle nie wiesz co warto suplementować? Zapraszam do tego wpisu :]
Wiedza uzupełniająca:
- analiza multiwitamin dla dzieci!?
- czy cukier w syropach jest szkodliwy?
- pyłek i pierzga naturalne multiwitaminy?
Zdjęcie to screen ze strony www TVP 2.
(1) David J.A. Jenkins i inni, Supplemental Vitamins and Minerals for CVD Prevention and Treatment. Journal of the American College of Cardiology, 2018; 71 (22): 2570 DOI: 10.1016/j.jacc.2018.04.020
(2) Macpherson H. i inni, Multivitamin-multimineral supplementation and mortality: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Clin Nutr. 2013 Feb;97(2):437-44. doi: 10.3945/ajcn.112.049304. Epub 2012 Dec 19.
(3) Wang X, Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. BMJ 2014; 349 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.g4490 (Published 29 July 2014)
(4) Pedersen B.K., Exercise as medicine – evidence for prescribing exercise as therapy in 26 different chronic diseases. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, https://doi.org/10.1111/sms.12581, First published: 25 November 2015
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
