Czy dzieci z alergią chorują częściej? Jak w alergii wzmocnić odporność?
Czy możemy powiedzieć, że dzieci z alergiami chorują częściej? Co można z tym zrobić? Jak zadbać o odporność alergików?
Choroby o podłożu alergicznym, czyli np. katar sienny, atopowe zapalenie skóry czy astma oskrzelowa, polegają na tym, że układ odpornościowy działa w niewłaściwy sposób. Komórki odpornościowe są nadgorliwe i reagują na takie bodźce, które powinny być dla nich obojętne.
Jak działa układ odpornościowy?
Odporność to nasz system obrony przed czynnikami obcymi i chorobotwórczymi. Możemy ją podzielić na nieswoistą i swoistą.
Odporność nieswoista
To pierwsza linia frontu, nie jest skierowana przeciwko konkretnemu czynnikowi, tylko ogólnie ma utrudniać wniknięcie do organizmu lub działanie jakiegoś patogenu. Uruchamia też odporność swoistą.
Przykłady: odruch kaszlu, kwaśne pH w żołądku, łzy i ślina zawierające antybakteryjny lizozym.
Odporność swoista
To kolejna linia frontu, bardziej wyspecjalizowana, „ucząca się” i posiadająca pamięć. Produkuje przeciwciała skierowane przeciwko konkretnym antygenom. Antygen to fragment cząsteczki (np. wirusa czy bakterii), do którego przyczepia się przeciwciało, aby pokonać przeciwnika. W alergii organizm tworzy przeciwciała skierowane przeciwko antygenom występującym powszechnie w środowisku (np. pyłki, roztocza, sierść lub antygeny w pokarmie). Przy zetknięciu z taką cząsteczką zaczyna walczyć, tworzy się odczyn zapalny i stąd biorą się objawy.
***
Martwisz się o odporność swojego dziecka? Przydałaby Ci się wspierająca wiedza, jak odporność naturalnie wzmacniać? W takim razie przyda Ci się moja książka/audiobooka „Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?„
Klikaj w zdjęcie – doczytaj spis treści, odsłuchaj fragmentu audiobooka i oceń, czy ta wiedza Wam pomoże. Wierzę, że tak.
***
Co to jest atopia i skąd bierze się alergia?
Atopia to niewłaściwa odpowiedź organizmu na obiektywnie niewielkie dawki jakiegoś alergenu, czyli innymi słowy skłonność organizmu do wystąpienia alergii. Dziedziczy się ją w genach i jako rodzic nie masz na to wpływu. Do końca nie jest wiadome, co decyduje o tym, że z atopii rozwija się alergia. Po części jest to uzależnione od środowiska, a po części od indywidualnych predyspozycji.
Jeżeli w Waszej rodzinie występują alergie, to ryzyko, że ten problem będzie dotyczył Twojego dziecka wzrasta.
Wystąpienie jednej choroby alergicznej zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się kolejnej. Na tym właśnie polega tzw. marsz alergiczny, czyli sekwencja, z jaką alergie pojawiają się kolejno po sobie.
- Alergia pokarmowa – pojawia się w pierwszych miesiącach życia, najczęściej maluch uczula się na białko mleka krowiego, które jest w mleku matki.
- Atopowe zapalenie skóry – u najmniejszych objawia się wypryskiem skórnym na twarzy, skórze głowy czy na tułowiu. Często jest wynikiem alergii pokarmowej i reakcji skórnej na mleko (dawniej nazywano to “skazą białkową”).
- Alergiczny nieżyt nosa – czyli mówiąc po ludzku, katar sienny. Pojawia się trochę później, najczęściej u młodego przedszkolaka.
- Astma oskrzelowa – jest zwieńczeniem całego marszu atopowego.
Oczywiście nie jest regułą, że wystąpienie alergii pokarmowej od razu zaprowadzi nas do astmy. Powyżej wymienione elementy marszu mogą występować w różnych połączeniach lub całkiem osobno.
Czy alergia pokarmowa wpływa na odporność?
Alergia pokarmowa jest to nieprawidłowa reakcja na alergeny zawarte w pokarmie. Najczęstszym alergenem pokarmowym, uczulającym już niemowlaki, jest białko mleka krowiego lub białko kurze. U dzieci starszych, częstym “uczulaczem” są orzeszki ziemne, soja czy owoce morza.
Jakie są najczęstsze objawy alergii pokarmowej?
Alergie pokarmowe dają różne objawy w zależności od wieku. Najczęściej są to objawy żołądkowo-jelitowe:
- biegunki,
- wzdęcia,
- ból brzucha,
- zaparcia (rzadko).
Inne objawy: zmiany skórne, alergiczny nieżyt nosa, kaszel, duszność, zmiany nastroju, u niemowlaków krew w kale i słaby przyrost masy ciała.
Czy dzieci z alergią pokarmową chorują częściej?
Jeżeli wyeliminujesz z diety Twojego dziecka te produkty, które je uczulają, alergia pokarmowa nie będzie już dawać żadnych objawów albo objawy ulegną znacznemu osłabieniu.
Dlaczego więc wydaje się, że dzieci z alergią pokarmową chorują częściej?
Sama alergia pokarmowa nie obniża odporności. Jednak statystycznie częściej idzie ona w parze z tzw. niedoborem immunoglobuliny IgA. Jest to rodzaj defektu odporności, który jest najbardziej powszechny w populacji, ale zwykle niezdiagnozowany. Dzieci mają tendencję do chorowania na łagodne infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych, ale rozwijają się zupełnie prawidłowo.
Jeżeli alergia przyjmuje obraz taki jak alergiczny nieżyt nosa, stany astmatyczne lub wyprysk skórny, wtedy mogą pojawiać się następstwa opisane poniżej.
***
Masz dziecko na diecie bezmlecznej i bez nabiału? Może potrzebujesz wiedzy w temacie suplementowania wapnia?
***
Czy atopowe zapalenie skóry (AZS) wpływa na odporność dziecka?
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba alergiczna skóry, związana z uczuleniem na czynniki wziewne (pyłki, roztocza, sierść zwierząt), pokarmowe (mleko, jaja) lub kontaktowe (wełna, lateks).
Jak się objawia AZS?
- Zaczerwienieniem skóry z grudkami w typowych miejscach,
- skóra jest sucha i bardzo wrażliwa na czynniki zewnętrzne,
- bardzo swędzi, dziecko ciągle się drapie.
Zmiany skórne występują w charakterystycznych lokalizacjach, w zależności od wieku. U niemowląt jest to twarz (czoło, policzki), skóra głowy i tułów. U dzieci starszych typowymi miejscami są zgięcia łokci i kolan.
Czy dzieci z atopowym zapaleniem skóry chorują częściej?
Skóra jest warstwą ochronną naszego ciała i ma za zadanie zabezpieczyć organizm przed wniknięciem patogenów. W atopowym zapaleniu skóry dochodzi do wadliwej budowy naskórka.
Skóra nie tworzy skutecznej bariery. Toczy się tam nieustannie proces zapalny. To rzeczywiście zwiększa podatność dzieci na infekcje skórne – grzybicze, bakteryjne czy wirusowe.
Dodatkowo nie pomaga fakt, że przy silnym swędzeniu nie powstrzymamy dziecka od ciągłego drapania, czasem aż do krwi, co jeszcze bardziej uszkadza delikatną skórę malucha.
Jak temu zapobiec? Jak wzmocnić odporność?
Bardzo ważna jest profilaktyka zakażeń – częste natłuszczanie skóry emolientami i odkażanie ran, jeśli takie się pojawią. A także najważniejsze! – unikanie alergenów, które pogarszają stan! Niestety nie zawsze jest to możliwe.
Dbaj o to, żeby maluch miał podcięte paznokcie, a najlepiej, żeby nosił rękawiczki. To powinno zabezpieczyć przed szkodliwym drapaniem.
***
Tutaj przeczytasz więcej:
***
Czy katar sienny wpływa na odporność dziecka?
Katar sienny to kolejny element marszu alergicznego. Drogę ma już utorowaną przez alergię pokarmową i atopowe zapalenie skóry, chociaż może występować samodzielnie.
Najczęściej spowodowany jest przez alergeny wziewne, czyli pyłki traw, drzew, pleśnie, a czasem również alergeny pokarmowe.
Jak się objawia katar alergiczny?
- Wodnistym katarem,
- kichaniem,
- swędzeniem nosa,
- zaczerwienieniem spojówek.
Czy dzieci z katarem siennym chorują częściej?
W katarze siennym dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa i produkcji wydzieliny, która wycieka z nosa, ale również spływa do gardła. Może się pojawić obrzęk ujścia trąbki słuchowej do gardła. Obrzęk, zapalenie, śluz – to doskonałe warunki do nadkażenia bakteryjnego. Tutaj mamy do czynienia z częstszym występowaniem zapalenia zatok i ucha środkowego.
Jak temu zapobiec?
Aby zapobiec nadkażaniu, należy dbać o higienę nosa i regularnie czyścić go z zalegającej wydzieliny. Na alergiczny nieżyt nosa stosujemy sterydy donosowe.
***
Czy astma wpływa na odporność? Przeczytaj w oddzielnym wpisie:
***
Odpowiedzmy więc na pytanie: Czy choroby alergiczne wpływają na odporność?
Z powyższego tekstu wynika, że istotnie alergicy będą chorowali częściej. Jednak nie można postawić znaku równości pomiędzy alergią jednego dziecka a drugiego. Wszystko to jest kwestią bardzo indywidualną i każdy choruje na alergię po swojemu.
|
Jak wzmocnić odporność przy alergii? Odporność upośledza nie sama obecność alergii, ale jej objawy. Dlatego ważne jest prawidłowe i odpowiednio intensywne leczenie alergii. |
Dziecko z alergią na pewno wymaga więcej uwagi i starań, by wzmacniać jego odporność i zapobiegać nadkażeniom, czyli trzeba dbać o higienę nosa, higienę skóry i unikać ekspozycji na alergeny.
Czy można dziecko uchronić przed alergią?
Nie ma na to pewnych dowodów. Na pewno są sposoby na zmniejszenie ryzyka pojawienia się alergii, ale nie ma na to, by je całkowicie wyeliminować. Do takich sposobów należy:
- karmienie dziecka mlekiem matki w pierwszych miesiącach życia,
- unikanie narażenia na dym tytoniowy i inne substancje drażniące układ oddechowy,
- prawidłowo zbilansowana dieta – zarówno otyłość, jak i niedożywienie szkodzi!
Czy unikać alergenów, takich jak sierść zwierząt lub roztocza kurzu domowego, aby zapobiec alergii?
Rodzice przyjmują różne strategie. Niektórzy eksponują swoje pociechy na różne alergeny, żeby je do nich “przyzwyczaić” lub “uodpornić”. Z kolei w obozie tych drugich panuje laboratoryjna czystość, żeby dzieci nie mogły się na nic uczulić.
Tak naprawdę nie ma twardych dowodów na to, żeby któraś ze strategii przyniosła pewny efekt.
Natomiast pewne jest to, że jeżeli dziecko ma już stwierdzoną alergię, to musi unikać kontaktu z czynnikami, na które jest uczulone.
Serdeczności
Pod redakcją Pana Tabletki
Marcin
***
Martwisz się o odporność swojego dziecka? Przydałaby Ci się wspierająca wiedza, jak odporność naturalnie wzmacniać? W takim razie przyda Ci się moja książka/audiobooka „Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?„
Klikaj w zdjęcie – doczytaj spis treści, odsłuchaj fragmentu audiobooka i oceń, czy ta wiedza Wam pomoże. Wierzę, że tak.
***
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
