ScrollToTop
witamina k natto

Witamina K – czy i kiedy musisz ją suplementować?

Artykuły

3 stycznia 2024

Witamina K to jedna z witamin wypromowanych przez reklamy. Gdyby nie intensywny marketing firm farmaceutycznych, to nigdy w życiu nie zdarzyłoby Ci się pomyśleć, że możesz mieć jej niedobór. No ale. Stało się. Witamina K, witamina D i wapń to trójkąt dla zdrowych kości. Koniecznie K2 MK7. Jak witamina D to tylko z K2MK7.

Co o tym myśleć?

Hm, jeśli nie chce Ci się czytać dalej – i możesz mi zaufać – to mam dla Ciebie dobrą wiadomość.

Jeśli masz przyzwoicie zbilansowaną dietę i dbasz o swoją florę bakteryjną – to z wysokim prawdopodobieństwem możemy powiedzieć, że nie musisz suplementować witaminy K.

Amen. Nie ma za co.

Jeśli chcesz czytać dalej – to zapraszam 😉

Witamina K – czym jest i jaka jest jej rola w organizmie?

Pod nazwą witamina K kryje się grupa związków rozpuszczalnych w tłuszczach:

  • K1 – filochinon (występuje w produktach roślinnych, wytwarzana w procesie fotosyntezy).
  • K2 – menachinon (produkowany przez florę jelitową (!), występuje również w nabiale i produktach fermentowanych). Menachinony różnią się długością podstawnika izoprenoidowego. Główne postacie menachinonów posiadają podstawnik izoprenoidowy założony z czterech segmentów izoprenowych lub inaczej o czterech wiązaniach nienasyconych (MK-4) lub z siedmiu segmentów izoprenowych (MK-7). Witamina K1 to natomiast MK-4 ale z selektywnie uwodornionymi (trzema z czterech) wiązaniami podwójnymi. MK-4 jest najczęstszą formą witaminy K2 w produktach zwierzęcych.
  • K3 – menadion (pochodna syntetyczna).

Witamina K jest niezbędna w procesie krzepnięcia krwi – katalizuje syntezę białka protrombiny oraz innych czynników krzepnięcia krwi, które w ostateczności prowadzą do wytworzenia skrzepu i zahamowania krwawienia. Bierze również udział w procesach formujących tkankę kostną. [1,2]

Witamina k natto
To moje prywatne zdjęcie – będąc kiedyś w japońskiej restauracji zamówiłem z ciekawości prawdziwe „natto”. Ciekawe doznanie 🙂

Źródła witaminy K w produktach spożywczych

Produkt

Zawartość witaminy K w mcg/100g produktu
Szpinak powyżej 100
Sałata zielonapowyżej 100
Brukselkapowyżej 100
Herbata zielona (!)powyżej 100
Kapusta50-100
Kalafior50-100
Fasola10-50
Groszek zielony10-50
Kawa (!)10-50
Jaja (!)10-50
Masło10-50
Mlekoponiżej 10
Mięsoponiżej 10
Chlebponiżej 10
Ziemniakiponiżej 10
Marchewponiżej 10
Pomidoryponiżej 10
Pomarańczeponiżej 10
Brzoskwinieponiżej 10
Grejpfrutyponiżej 10
Ananasyponiżej 10

Uważa się, że dzienne zapotrzebowanie na witaminę K jest pokrywane poprzez dietę oraz jej produkcję przez florę bakteryjną (!) układu pokarmowego. Dlatego nie jest wymagana dodatkowa suplementacja.

Suplementacja witaminą K u noworodków

Wyjątek stanowią noworodki. Ze względu na brak produkcji witaminy K2 w jelitach i grożące krwawienia.

Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi, wszystkie noworodki powinny otrzymać witaminę K w ciągu pierwszych 5 godzin życia. Noworodkom urodzonym o czasie zaleca się podanie 1 mg witaminy K domięśniowo. Jeśli podanie domięśniowe jest niemożliwe (np. w przypadku hemofilii) lub rodzice nie wyrażają zgody na ten sposób podania, witaminę K należy podać doustnie w dawce 2 mg. Noworodki urodzone przedwcześnie powinny otrzymać 0,5 mg witaminy K domięśniowo; w przypadku masy ciała poniżej 750 g dopuszcza się także podanie dożylne [3, 4].

Skuteczność witaminy K – dowody naukowe

I zerknijmy jeszcze co nam piszczy w badaniach i na Pubmedzie 😉 Bardzo Cię proszę – zwróć uwagę na typ witaminy K – MK-4 i MK-7 i na dawki jakie w badaniu wykorzystano (szczególnie w odniesieniu do preparatów dostępnych na rynku).

Badania nad K2 MK-4

W badaniu wzięło udział 48 japońskich kobiet w wieku postmenopauzalnym (50-65lat), którym przez 12 miesięcy podawano witaminę w dawce 45 mg/dobę lub placebo. Wyniki badania sugerują, że suplementacja niską dawką MK-4 przez 12 miesięcy poprawiała jakość kości u kobiet po menopauzie, obniżając stężenia niekarboksylowanej osteokalcyny w surowicy, bez żadnych znaczących działań niepożądanych. [4]

Przeprowadzono randomizowane badanie kliniczne wśród 325 kobiet po menopauzie otrzymujących placebo lub 45 mg/dobę witaminy K2 MK-4 przez trzy lata. W grupie leczonej K2 wytrzymałość kości biodrowej pozostała niezmieniona w 3-letnim okresie leczenia, podczas gdy w grupie placebo wytrzymałość kości znacznie się zmniejszyła. Wyniki badania wskazują, iż witamina K2 pomaga utrzymać gęstość szyjki kości udowej u kobiet po menopauzie. [5]

Badania nad K2 MK-7

244 zdrowych kobiet po menopauzie otrzymywały przez 3 lata placebo lub witaminę K2 MK-7 w ilości 180 μg/dobę. W wyniku czego u kobiet przyjmujących K2 MK-7 znacznie zmniejszył się spadek zawartości minerałów kości i gęstości mineralnej kości w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i szyjce kości udowej w porównaniu do kobiet przyjmujących placebo. [6]

142 kobietom po menopauzie z osteopenią podano witaminę K2 MK-7 w ilości 375 μg/dobę lub placebo. Obie grupy otrzymywały witaminę D3 (38 μg/dobę) i wapń (800 mg/dobę), zmiany zmierzono po 12 miesiącach. W grupie MK-7 zaobserwowano spadek niekarboksylowanej osteokalcyny, jednak nie zauważono różnic w gęstości mineralnej kości pomiędzy grupami. [7]

334 zdrowe kobiety w wieku od 50 do 60 lat, 1-5 lat po menopauzie, zostały podzielone na dwie grupy, z których jedna otrzymywała 360 μg K2 MK-7 w postaci kapsułek Natto, a druga taką samą ilość placebo zawierających oliwę z oliwek. Po 12 miesiącach nie stwierdzono statystycznych różnic w zahamowaniu utraty gęstości kości pomiędzy grupami, pomimo spadku poziomu niekarboksylowanej osteokalcyny w grupie K2 MK-7 w porównaniu z grupą placebo. [8]

Czyli wyniki badań nad tak popularną witaminą K2 MK-7 – jasno dowodzą, że jej suplementacja jest delikatnie mówiąc – bezsensowna.

Witamina K dla dzieci – losowo wybrane preparaty

Ten dział się mocno zdezaktualizował – aktualnie zaleca się podanie domięśniowe tuż po porodzie, a nie preparaty doustne.

Ale zostawiam ku potomności.

Bioaron Witamina K

Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego

 

Zastosowanie: do postępowania dietetycznego w niedoborach witaminy K u noworodków i niemowląt karmionych piersią; od 2. tygodnia życia aż do ukończenia 3. miesiąca życia dziecka.

Zalecane spożycie: 1 kapsułka dziennie lub według wskazań lekarza.

 

 

 

 

Skład:

  • Witamina K (fitomenadion) – 25mcg
OK – ale aktualnie niezgodne z wytycznymi
  • Zawartość kapsułki: olej słonecznikowy
  • Otoczka kapsułki: żelatyna
OK – prosty skład

Podsumowanie:

Po prostu witamina K w kapsułce.

***

Vita K

Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego

 

Zastosowanie: do postępowania dietetycznego w profilaktyce niedoboru witaminy K.

Zalecane spożycie: 1 kapsułka dziennie.

 

 

 

 

Skład:

  • Witamina K (filochinon) – 25mcg
OK – ale aktualnie niezgodne z wytycznymi
  • Zawartość kapsułki: Olej MCT (średniołańcuchowe trójglicerydy), przeciwutleniacz: mieszanina tokoferoli
  • Otoczka: żelatyna, substancja utrzymująca wilgoć – glicerol
OK – prostu skład

Podsumowanie:

Po prostu witamina K w kapsułce.

***

Bobolen K

Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego

 

Zastosowanie: Postępowanie dietetyczne w profilaktyce krwawień z niedoboru witaminy K u noworodków i niemowląt karmionych piersią od 2. tż. do ukończenia 3. mż.

Zalecane spożycie: 1 kapsułka dziennie lub według wskazań lekarza.

 

 

 

 

Skład:

  • Witamina K (fitomenadion) – 25mcg
OK – ale aktualnie niezgodne z wytycznymi
  • Zawartość kapsułki: olej MCT
  • Otoczka kapsułki: żelatyna wieprzowa; substancja utrzymująca wilgoć: glicerol; woda
OK – krótko

Podsumowanie:

OK – witamina K

***

Witamina K dla dorosłych – losowo wybrane preparaty

Zwróć uwagę – jakie dawki stosowano w badaniach tam wyżej we wpisie (+-360mcg na dobą). I nie wyszły te badania dobrze.

Kinon, Kinon 200

Suplement diety

 

Zastosowanie: uzupełnienie diety w składniki wspomagające utrzymanie zdrowych kości.

Zalecane spożycie: dorośli 1 tabletka dziennie podczas posiłków.

 

 

 

 

Skład:



  • Kinon

    • Witamina K2 – 75 mcg




Ot 75 mcg…


  • Kinon 200

    • Witamina K2 – 200 mcg




Tutaj jest solidna dawka 🙂
  • Menachinon-7/ witamina K2 otrzymywana z soi przez fermentacje
Czyli z NATTO – ale czy to ma wpływ na strukturę chemiczną? Hm…

Substancje pomocnicze:
Kinon: emulgator – celuloza mikrokrystaliczna, substancja wiążąca – fosforan wapnia, stabilizator – sól sodowa karboksymetylocelulozy usieciowana, substancje przeciwzbrylajace – roślinny stearynian magnezu, talk i dwutlenek krzemu
Kinon 200: emulgator – celuloza mikrokrystaliczna, substancja wiążąca – fosforany wapnia, stabilizator – sól sodowa karboksymetylocelulozy usieciowana, guma celulozowa usieciowana, substancje przeciwzbrylające – sole magnezowe kwasów tłuszczowych i dwutlenek krzemu.

Podsumowanie:

Te produkty są bardzo drogie – ponieważ ta witamina K ma być pozyskiwana z tradycyjnego NATTO.

HM, w świetle tego, że nie potrzebujemy dodatkowo suplementować witaminy K – jak się do tego można odnieść? 😉

***

K2-Vitum Forte, K2-Vitum Forte 200

Suplement diety

 

Zastosowanie: w celu uzupełniania diety w witaminę K2.

Zalecane spożycie: dorośli – 1 kapsułka dziennie podczas posiłku.

 

 

 

 

 

Skład:

  • K2-Vitum Forte
    • Witamina K2 – 75mcg
    • Olej tłoczony na zimno z nasion lnu, żelatyna (składnik otoczki), emulgator: monolaurynianpolioksyetylenosorbitolu (polisorbat 20).
OK – ale dawka niewielka
  • K2-Vitum Forte
    • Witamina K2 – 200mcg
    • Kwasy tłuszczowe omega-3 – 250mg
    • Olej tłoczony na zimno z nasion lnu (74%), żelatyna (składnik otoczki), oliwa z oliwek, emulgator: monolaurynian polioksyetylenosorbitolu (polisorbat 20)
Ten olej z lnu ma być tutaj „super” dodatkiem.

Fajnie że jest – ale to jest baaardzo mała dawka i nie przypisywałbym jej specjalnych właściwości.

Lepiej po prostu zjadać zmielone, nieodtłuszczone siemię lniane

  • Witamina K2 – menachinon-7 (MK-7) otrzymywana w wyniku biofermentacji z udziałem mikroorganizmów Bacillus subtilis natto
Fajnie

Podsumowanie:

Przyzwoity preparat – tylko znów się rozbija  o pytanie – po co?

***

Naturell, Witamina K2 MK-7

Suplement diety

Tabletka do ssania instant: nie wymaga połykania, ani popijania, szybko rozpuszczająca się na języku.

Zastosowanie: suplementacja diety w składniki aktywne preparatu.

Zalecane spożycie: dorośli 1 tabletka dziennie po posiłku.

 

 

 

 

Skład:

  • Witamina K (menachinon MK-7) – 75mcg
OK
  • substancja wypełniająca: mannitol; skrobi; substancja glazurująca: kwasy tłuszczowe (kwas stearynowy); skrobia modyfikowana: hydroksypropyloskrobia; aromat; substancje glazurujące: dwutlenek krzemu, sole magnezowe kwasów tłuszczowych (stearynian magnezu).
Tabletka instant i w zamian cała masa dodatków :/

Podsumowanie:

No OK. Ale lepiej już chyba wybrać taką w oleju (jeśli ktoś jeszcze uważa, że potrzebuje).

***

To jak jest z ta witaminą K? Co uważa Pan Tabletka?

Powiem krótko. Dieta, dieta, dieta.

Jedz zielono i różnorodnie i dbaj o swój mikrobiom.

Przereklamowana witamina K. No chyba, że jesteś noworodkiem – to wtedy nie masz wyjścia.

Zdrowo pozdrawiam

Pan Tabletka

Marcin

P.S.: a o witaminie D poczytasz tutaj 🙂 stuk-klik. Tam nie ma ściemy.

witamina k natto
Na zdjęciu pani wcina NATTO – czyli fermentowane ziarna soi 🙂 polecam skosztować 😉

Jeśli tak jak ja lubisz naturalnie dbać o zdrowie i odporność, koniecznie zapoznaj się z książką „Zdrownik”

Zdrownik

Zdjęcie kupione na iStock.

Źródła:

  1. Ciborowska H, Rudnicka A (2009). Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
  2. Klapkova E, Cepova J, Dunovska K, Prusa R. Determination of vitamins K1, MK- 4, and MK- 7 in human serum of postmenopausal women by HPLC with fluorescence detection. J Clin Lab Anal 2018; e22381 
  3.  Borszewska-Kornacka MK, Czech-Kowalska J, Czerwionka-Szaflarska M, Dobrzańska A, Helwich E, Jackowska T, Jankowska-Zduńczyk A, Peregud-Pogorzelski J, Socha P, Walkowiak J. Zalecenia dotyczące profilaktyki krwawienia z niedoboru witaminy K. Stand Med Pediatr 2016;13:26-37,
  4. https://www.neonatologia.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=116:witamina-k-w-zapobieganiu-krwawiem-wynikajacych-z-jej-niedoboru-u-noworodkow&catid=8&Itemid=103
  5. Koitaya N, Sekiguchi M, Tousen Y, Nishide Y, Morita A, Yamauchi J, Gando Y, Miyachi M, Aoki M, Komatsu M, Watanabe F, Morishita K, Ishimi Y. Low-dose vitamin K2 (MK-4) supplementation for 12 months improves bone metabolism and prevents forearm bone loss in postmenopausal Japanese women. J Bone Miner Metab 2014; 32:142–150
  6.  Knapen M H J, Schurgers L J, Vermeer C. Vitamin K2 supplementation improves hip bone geometry and bone strength indices in postmenopausal women. Osteoporos Int 2007; 18(7): 963–972
  7. Knapen  M H J, Drummen  N E, Smit E, Vermeer C, Theuwissen E. Three-year low-dose menaquinone-7 supplementation helps decrease bone loss in healthy postmenopausal women. Osteoporos Int 2013; 24:2499–2507
  8. Hertz Roenn S, Harsloef T, Boenloekke Pedersen S, Lomholt Langdahl B. Treatment with vitamin MK-7 prevents deterioration of trabecular bone. Bone Abstracts 2016; 5 OC1.3
  9. Emaus N, Gjesdal C G, Almås B, Christensen M, Grimsgaard A S, Berntsen G K R, Salomonsen L, Fønnebø V.Vitamin K2 supplementation does not influence bone loss in early menopausal women: a randomised double-blind placebo-controlled trial.  Osteoporos Int 2010; 21:1731–1740

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.

Podobne Te artykuły również
mogą cię zainteresować