Potas – jak wybrać najlepszy – opinie + wiedza

Potas i magnez to dwa ulubione minerały Polaków. I o ile suplementację magnezem, często przeprowadzamy niepotrzebnie (ot taki sport narodowy), to suplementacja potasem jest ważna, a w niektórych przypadkach jest życiowo ważna.

Obok sodu i chlorków, potas zapewnia prawidłową gospodarkę wodno-elekrolitową. Skojarz go z:

• funkcjonowanie mięśni
• praca serca
• funkcjonowanie układu nerwowego
• utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej organizmu
• …

Sporo tego, a potas bardzo łatwo „stracić”. Wystarczy że przeczołga Cię taka konkretna trzydniowa wirusówka, dużo trenujesz, a nie uzupełniasz elektrolitów albo stosujesz pewne grupy leków, które wypłukują potas.

Jakie jest dobowe zapotrzebowanie na potas?

Aktualne normy dla potasu dla ludności Polski, dla osób dorosłych, niezależnie od płci i wieku wynoszą 3500 mg/dobę.

Jak pokryć zapotrzebowanie na potas, czyli najlepsze źródła potasu w diecie Polaka

Tak naprawdę potas znajdziemy w niemal w każdym produkcie spożywczym. Niewątpliwie jego podstawowym źródłem w diecie Polaków są ziemniaki. Duża zawartość potasu jest obecna również w:

• białej fasoli,
• wszelkiego rodzaju ziarnach, takich jak:
  • pestki dyni,
  • orzechy włoskie,
• w suszonych owocach,
• w kaszy gryczanej,
• w zielonych warzywach,
• w pomidorach i ich przetworach,
• oraz w mięsie,
• należy wspomnieć również o kakao i czekoladzie:)

Czy suplementacja potasu jest potrzeba?

No dobra, tyle już zostało powiedziane na temat tego jak ważny to dla nas pierwiastek, to chyba powinniśmy zadbać o jego odpowiedni poziom w organizmie.

Okazuje się jednak, że zdrowym ludziom ciężko „dorobić się” takiego niedoboru potasu. Prowadząc zbilansowaną dietę można powiedzieć, że problem nas nie dotyczy i możemy spać spokojnie.

Są jednak osoby, które powinny szczególnie uważać na poziom potasu, bowiem pewne stany i sytuacje mogą sprzyjać jego obniżeniu.

Do niedoborów potasu w organizmie mogą prowadzić:

• zarówno ostre i przewlekłe biegunki i wymioty (towarzyszące np. zatruciom pokarmowym),
• nadużywanie środków przeczyszczających,
• choroby nerek,
• choroby układu sercowo-naczyniowego (np. nadciśnienie),
• hiperaldosteronizm pierwotny i wtórny,
• cukrzyca,
• stosowanie niektórych leków (diuretyki pętlowe i tiazydowe, diuramid, GKS, mineralokortykosteroidy, amfoterycyna B, cisplatyna, aminoglikozydy, sirolimus)
• spożywanie dużej ilości kawy i alkoholu,
• zwiększony wysiłek fizyczny,
• przebywanie w gorącym klimacie.

Takie osoby są narażone na zbyt dużą utratę tego pierwiastka, co może prowadzić do jego niedoboru w organizmie.

Uwaga! W przypadkach prowadzenia diety o wysokiej zawartości chlorku sodu może wzrastać zapotrzebowanie na potas, który obniża ciśnienie krwi (!).

Powyższe przykłady jasno pokazują, że suplementacja potasu nie jest dla każdego! A już w szczególności suplementacja „na zapas”. Za chwilę wyjaśnię dlaczego może być groźna.

Jakie mogą być objawy niedoboru potasu?

• osłabienie siły mięśniowej, bolesne skurcze ud i łydek, drżenia mięśni,
• nadciśnienie,
• zaburzenia rytmu serca,
• zaburzenia w funkcjonowaniu nerek,
• zaparcia,
• senność, apatia, zaburzenia koncentracji, nerwowość,
• omdlenia
• itd.

Czy stosowanie suplementów diety z potasem może być niebezpieczne? 

U zdrowych ludzi z prawidłową funkcją nerek nadmiar potasu będzie wydalany z moczem, ale… Na przykład w sytuacji jego długotrwałego spożywania lub spożywania dużych ilości wraz z suplementami diety lub w wyniku zaburzeń jego wydalania przez nerki może dochodzić do gromadzenia jego nadmiaru w organizmie i pojawienia się hiperkaliemii, która może prowadzić do groźnych zaburzeń pracy serca, udarów mózgu, paraliżu mięśni oddechowych, zaburzeń ze strony układu nerwowego. 

Hiperkaliemia (czyli nadmiar potasu) szczególnie zagraża w przypadkach:

• prowadzenia restrykcyjnej diety niskosodowej,
• chorób nerek, wątroby i serca,
• osób w podeszłym wieku,
• zastępowania w codziennej diecie zamienników chlorku sodu na chlorek potasu,
• jednoczesnego stosowania niektórych leków tj.:
  • diuretyków oszczędzających potas,
  • inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE),
  • antagonistów receptora AT1 dla angiotensyny II,
  • cyklosporyny,
  • heparyny,
  • glikozydów nasercowych
  • beta-adrenolityków,
  • NLPZ-ów.

Czy może zacząć od zbadania poziomu potasu?

Tak jak już zostało powiedziane (i na co uczulam) do suplementacji potasu musimy podejść z należytą ostrożnością. W końcu nie chcemy narobić sobie szkody – i to szkody na zdrowiu!

Badanie to jest bardzo proste i popularne. Ma na celu określenie stężenia potasu w surowicy krwi.

• Prawidłowy poziom wynosi 3,5–5,0 mmol/l (mEq/l).
• Stosowanie preparatów potasu wskazane jest w wypadku objawów niedoboru, kiedy stężenie potasu w surowicy < 3,5 mmol/l.

Podejdźmy do sprawy odpowiedzialnie. Jeśli ten problem nas dotyczy nie działajmy na własną rękę, skierujmy się po poradę do specjalisty. Wtedy będziemy mieli pewność, że mamy wszystko pod kontrolą 🙂

Jakie sole potasu są dostępne na rynku?

Potas ma taką właściwość, że tworzy dobrze rozpuszczalne, a co za tym idzie dobrze przyswajalne związki (w przeciwieństwie np. do magnezu gdzie te różnice są dużo bardziej istotne).

Najskuteczniejszy i najtańszy jest chlorek potasu. Często nie jest on lubiany przez chorych ze względu na słonawy smak. Inne popularne źródła potasu to np.:

• asparaginian,
• glukonian,
• cytrynian,
• wodorowęglan potasu (diwęglan potasu).

Dlaczego sole potasu występują w postaciach o przedłużonym uwalnianiu?

Większość suplementów z chlorkiem potasu obecnych na rynku to formy o przedłużonym uwalnianiu. A to z jednej prostej przyczyny. Chlorek potasu działa miejscowo drażniącą i może powodować nadżerki w przewodzie pokarmowym.

Z takiej specjalnie skonstruowanej tabletki o przedłużonym uwalnianiu substancja czynna uwalnia się z nośnika stopniowo, w trakcie jej przechodzenia przez przewód pokarmowy.

Pozwala to uniknąć tworzenia się lokalnych, dużych stężeń chlorku potasu, które mogą spowodować powstanie owrzodzeń jelita. Aby dodatkowo zmniejszyć to ryzyko zaleca się przyjmowanie tabletek z potasem w pozycji stojącej lub siedzącej, w trakcie lub bezpośrednio po posiłku, popijając dużą ilością wody, co najmniej 30 min. przed położeniem się.

Jak wybrać dobry potas?

To co powiem może wydawać Ci się dziwne – ale jeśli to lekarz zaleci Ci stosowanie potasu – to zadbaj o to, żeby zapisał Ci lek zawierający ten minerał, a nie suplement diety.

Wszystkie pewne potasy – to leki na receptę. Nie wiedzieć czemu, część specjalistów (może oglądają zbyt dużo reklam) poleca potasy suplementy diety. Jeśli od jakiegoś czasu jesteś Czytelnikiem Pana Tabletki to już wiesz, że niestety żaden suplement diety nie daje takiej gwarancji jakości jak lek.

***

[Aktualizacja kwiecień 2021, pierwsza wersja kwiecień 2019]

***

Leki zawierające w swoim składzie potas

Informacyjnie – potas zarejestrowany jako lek dostępny na receptę to:

• Kalipoz prolongatum
• Kaldyum
• Kalium effervescens

Sam potas nie występuje w postaci leku dostępnego bez recepty. Można natomiast znaleźć połączenie magnez + potas. I są to:

Aspargin

Lek OTC, 50 tabletek

Wskazania:

• Uzupełnianie niedoboru magnezu i potasu:
  • przy niemiarowościach i nadpobudliwości serca, zwłaszcza na tle niedoboru magnezu i potasu,
  • profilaktycznie w chorobie niedokrwiennej serca, przy zagrożeniu zawałem,
  • w rekonwalescencji pozawałowej,
  • po przebytych chorobach zakaźnych lub zabiegach chirurgicznych, w przebiegu których doszło do
    utraty magnezu i potasu,
  • jako lek przeciwdziałający niepożądanym skutkom długotrwałego stosowania glikozydów
    nasercowych i leków moczopędnych (np. tiazydów, furosemidu).

Dawkowanie:

• Dorośli i dzieci w wieku powyżej 12 lat:
  • Doustnie, zwykle od 2 do 6 tabletek na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych, po posiłku

Skład w 1 tabletce:

• 250 mg wodoroasparaginianu magnezu (17 mg jonów magnezu),
• 250 mg wodoroasparaginianu potasu (54 mg jonów potasu).

Pełny skład: magnezu wodoroasparaginian, potasu wodoroasparaginian, skrobia ziemniaczana, sacharoza, ultraamylopektyna, magnezu stearynian, talk.

Aspargin – opinia Pana Tabletki:

***

Magnokal Asparaginian

Lek OTC, 50 tabletek

Wskazania:

• Jako leczenie wspomagające w chorobach układu krążenia i mięśnia sercowego. W niemiarowości i nadpobudliwości serca – szczególnie na tle niedoborów magnezu i potasu oraz w rekonwalescencji pozawałowej
• Profilaktycznie i leczniczo w stanach niedoboru magnezu i potasu.
• W okresach rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych oraz przebytych chorobach
  zakaźnych.
• Zatrucie glikozydami nasercowymi, uzupełniająco w czasie stosowania leków moczopędnych.

Dawkowanie:

• Doustnie od 2 do 6 tabletek na dobę w dwóch dawkach podzielonych, po posiłkach.

Skład w 1 tabletce:

• 250 mg wodoroasparaginianu magnezu (17 mg jonów magnezu),
• 250 mg wodoroasparaginianu potasu (54 mg jonów potasu).

Pełny skład: 1 tabletka zawiera: magnezu wodoroasparginian czterowodny 250mg, potasu wodowoasparginian półwodny 250mg; pozostałe składniki leku to: skrobia ziemniaczana, powidon 25, magnezu staerynian.

Magnokal Asaparginian – opinia Pana Tabletki:

***

Suplementy diety zawierające potas 

Katelin SR

Suplement diety, 100 kapsułek, aktualną cenę (11-24 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj. 

Zalecane spożycie:

• 2-3 kapsułki dziennie.

Skład w 2 kapsułkach:

Pełny skład: Chlorek potasu, żelatyna, celuloza mikrokrystaliczna E460(i) – substancja wypełniająca, skrobia – substancja wypełniająca, etyloceluloza E462 – substancja glazurująca, hydroksypropylometyloceluloza E464 – substancja zagęszczająca, błękit brylantowy FCF E133 – barwnik, pąs 4R E124 – barwnik.

Katelin SR – opinia Pana Tabletki:

***

PotazeK Max

Suplement diety, 50 kapsułek, aktualną cenę (13-23 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• 1 kapsułka 2 razy dziennie

Skład w 2 kapsułkach:

Pełny skład: Chlorek potasu (potas), żelatyna, substancja wiążąca – hydroksypropylometyloceluloza, substancja glazurująca – etyloceluloza, barwnik – dwutlenek tytanu.

PotazeK Max – opinia Pana Tabletki

***

Kalivit

Suplement diety, 60 tabletek, aktualną cenę (7-13 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• 3 tabletki 2 razy dziennie

Skład w 6 tabletkach:

Pełny skład: glukonian potasu, proszek bananowy (maltodekstryna, przecier banana), substancja przeciwzbrylająca (sole magnezowe kwsów tłuszczowych), aromat.

Kalvit – opinia Pana Tabletki:

***

Oryal elektrolity

Suplement diety, 20 tabletek musujących, aktualną cenę (8-18 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• 3 tabletki dziennie rozpuścić w 200ml wody.

Skład w 3 tabletkach:

Pełny skład: kwas: kwas cytrynowy, glukoza, diwęglan sodu, węglan potasu, chlorek sodu, inulina, węglan magnezu, węglan wapnia, węglan magnezu, aromat cytrynowy, aromat limonkowy , substancja słodząca: sacharynian sodu, ryboflawiny 5′-fosforan sodowy.

Oryal elektrolity – opinia Pana Tabletki:

***

Plusssz Potas + Multiwitaminy

Suplement diety, 20 tabletek musujących, aktualną cenę (7-15 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

1 tabletka dziennie

Pełny skład: regulator kwasowości: kwas cytrynowy, wodorowęglan sodu; wodorowęglan potasu; substancja wypełniająca: sorbitol; maltodekstryna; witaminy (kwas L-askorbinowy, amid, kwasu nikotynowego, octan D-alfa tokoferylu, D-pantotenian wapnia, monoazotan tiaminy, kwas pteroilomonoglutaminowy, D-biotyna, cyjanokobalamina); aromaty; substancje słodzące: cyklaminian sodu, sacharynian sodu; substancja przeciwzbrylająca: poliwinylopirolidon; proszek buraczany; koenzym Q10.

Plusssz Potas + Multiwitaminy – opinia Pana Tabletki

***

Jak wybrać dobry potas? – podsumowanie

Ufff! To już dużo wiesz 🙂

Teraz odsyłam prosto do wpisu o tym, jak wybrać dobry magnez?

Sprawdź też analizę suplementów zawierających magnez i potas na skurcze.

Może przyda Ci się również przepis na Turbotonik, czyli mój domowy napój izotoniczny do zadań specjalnych.

***

Serdeczności,
Pan Tabletka

Marcin

Źródła:

1. https://leki.urpl.gov.pl/files/25_Kalipoz_Prolongatum.pdf
2. https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/73851,potas
3. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.19.1.4.1.
4. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/badania/174203,badanie-stezenia-potasu-w-surowicy-krwi
5. https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.