Dieta a suplementy diety – Pan Tabletka rozmawia z dietetykami #1
Zawsze ciekawiło mnie jakie jest zdanie dietetyków a propos suplementów diety. Jakie suplementy polecają. Które preparaty uważają za wartościowe? To w końcu oni przeprowadzają szczegółowe wywiady żywieniowe, na podstawie których mogą stwierdzić różne niedobory. Dysponują świetnym narzędziem, by określić co i jak należy suplementować.
Co to właściwie wywiad żywieniowy? W dużym skrócie, to wszystkie informacje jakie dietetyk zbiera przed ułożeniem diety, na przykład:
- jadłospis z kilku – kilkunastu poprzednich dni;
- preferencje żywieniowe;
- aktualny stan fizjologiczny (np.: ciąża, laktacja);
- informacje o chorobach, alergiach i nietolerancjach;
- informacje o stosowanych aktualnie i w przeszłości lekach oraz suplementach;
- aktualne badania morfologiczne i hormonalne;
- itd.
Wykorzystując moc Pana Tabletki zaprosiłem do współpracy dietetyków. Każdy zgodził się odpowiedzieć na 4 takie same pytania (te osoby nie wiedziały o sobie nawzajem). Zwrotnie dostałem 7 świetnych wywiadów pokazujących zaangażowanie i profesjonalizm. Materiału zebrałem tak dużo, że postanowiłem podzielić go na dwie części. Dzisiaj dostaniesz część #1, a za tydzień część #2. Po tej ostatniej publikacji pokuszę się o zebranie wniosków w oddzielnym wpisie. Rewelacja.
Ten wpis nie jest źródłem naukowym. Chodziło mi o subiektywne opinie i wnioski, jakie dietetycy mogą wyciągnąć ze swojej praktyki. Potraktuj ten wpis jak zwykłą rozmowę ze znajomym dietetykiem. Tylko robi to za Ciebie Pan Tabletka. To nie wpis komercyjny. W zamian za udzielenie wywiadu obiecałem podlinkować profile moich rozmówców, co z przyjemnością robię.
#1
mgr Damian Parol
Staż pracy i wykształcenie: magister dietetyki, kończę doktorat na WUM, pracuję jako dietetyk
Czy można zbilansować dietę tak, żeby wykluczyć konieczność zażywania suplementów?
Jak się to mówi to zależy. Na przykład w przypadku wegan niezbędna jest suplementacja B12, bardzo pomocna jest też suplementacja u sportowców (np. kreatyną). Często jest też tak, że teoretycznie dałoby się zbilansować dietę bez żadnych suplementów, ale w praktyce jest to wymagające i wygodniej jest pacjentom przyjąć suplement. Dobrym przykładem są długołańcuchowe kwasy omega-3, które można dostarczyć z dietą, ale wymaga to regularnego jedzenia ryb.
Jakie suplementy zalecasz najczęściej?
Witaminę B12, witaminę D, kwasy omega 3, środki ergogeniczne dla sportowców. W ostatnim przypadku chodzi o środki wspomagające wydolność o udowodnionym działaniu, takie jak kreatyna i beta-alanina.
Na czym opierasz swój wybór odnośnie suplementacji? Co ma wpływ na wybór konkretnego preparatu (o ile taki zalecasz)
Nie zawsze polecam konkretne marki, bo nie zawsze ma to duże znaczenie. Jeśli tak robię to kieruje się dobrą opinią o produkcie, moim doświadczeniem z nim związanym oraz tym, żeby cena nie była wygórowana. Jakość nie zawsze idzie w parze z ceną, czasem wręcz te najdroższe preparaty są warte najmniej – na przykład suplementy lewoskrętnej witaminy C.
Czy obserwujesz w swojej praktyce nadużywanie suplementów?
Czasem tak, ale nie powiedziałbym, że to zasada. Niekiedy przychodzą pacjenci przyjmujący kilka-kilkanaście suplementów, z których żaden nie jest potrzebny. Co bardzo ważne, rzadko są to osoby, które same wpadły na taki pomysł. Zazwyczaj jest tak, że pacjent przyjmuje suplemenety, które polecił mu jakiś wyjątkowo nadgorliwy dietetyk, trener lub lekarz.
***
#2
mgr Justyna Marszałkowska-Jakubik,
Centrum Dietetyczne Prolinea
Czy można zbilansować dietę tak, żeby wykluczyć konieczność zażywania suplementów?
W przypadku zdrowych, średnio aktywnych osób, które przebywają w ciągu dnia na świeżym powietrzu, nie mają problemów z trawieniem i wchłanianiem, nie muszą stosować diety eliminacyjnej i do tego prowadzą spokojny i nie stresujący tryb życia oraz mają czas na przygotowanie sobie wartościowych posiłków – jest to możliwe. Jednak w praktyce wiadomo, że takich osób jest coraz mniej… 😉
Jakie suplementy zalecasz najczęściej?
Na podium są: witamina D, selen (specjalizuję się w dietetycznym leczeniu hashimoto, a tam niedobory tego składnika są częste), dalej probiotyki, w przypadku uporczywych zmian skórnych B complex (często w postaci drożdży w kostce do picia), czasem zalecam też wapń i magnez. Oczywiście nie każdemu i nie przez cały rok!
Na czym opierasz swój wybór odnośnie suplementacji? Co ma wpływ na wybór konkretnego
preparatu?
Jeśli jest możliwość wybrania danej substancji w postaci leku zalecam lek. W przypadku suplementu patrzę na skład, zawartość substancji czynnej. Proszę też, by preparat był zakupiony w aptece i zawsze zalecam, aby wszelkie wątpliwości co do preparatu rozwiać właśnie tam. Zaznaczam, aby nie kupować takich produktów przez internet od nieznanego dostawcy, bo i takie opakowania widziałam u siebie w gabinecie wraz z pytaniem czy wie pani co to jest?? i pacjent wyciąga pudełko z jakimiś „szlaczkami” po chińsku…
Czy obserwujesz w swojej praktyce nadużywanie suplementów?
Tak, zdecydowanie. Najczęściej są to produkty wspomagające odchudzanie – przyspieszające termogenezę lub preparaty błonnikowe – wypełniające żołądek czy przyspieszające metabolizm. Często spotykam się z zażywaniem chromu, który ma zmniejszyć łaknienie na słodkie – podobno działa, choć w połączeniu ze zmianą w diecie ciężko stwierdzić co faktycznie pomogło. W ciąży nagminnie spotykam się z łykaniem tabletek dla ciężarnych i do tego równocześnie kwasy omega3, kwas foliowy czy witamina D – takie combo jest prawdziwą mieszanką wybuchową!
***
#3
mgr Klementyna Gryboś
Własny gabinet dietetyczny od 2016 roku, wykształcenie wyższe magisterskie
Praktycznie każdą dietę da się zbilansować tak, aby nie było konieczności suplementacji (wyjątkami są diety eliminacyjne oraz wegetariańskie). Najczęściej zalecanymi przeze mnie suplementami są witamina D, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz kwas foliowy u kobiet w wieku rozrodczym. Sugerując pacjentowi suplementację zawsze proszę go o kontakt z lekarzem lub farmaceutą, informując także aby w miarę możliwości wybrał preparat, który jest lekiem, a nie suplementem. W swojej praktyce zauważyłam, że ludzie często suplementują składniki odżywcze, które w zdrowej diecie nie są niedoborowe m.in. witamina C, magnez, kompleksy witamin głównie z grupy B.
***
#4
mgr Małgorzata Słoma
Staż pracy i wykształcenie: magister dietetyki, w trakcie studiów doktoranckich na ŚUM, pracuję od 4 lat jako dietetyk w poradni zaburzeń metabolicznych i leczenia otyłości
Akademia Dietetyki Klinicznej
Czy można zbilansować dietę tak, żeby wykluczyć konieczność zażywania suplementów?
Tak, jeżeli nie występują wskazania ze względu na stan zdrowia np. stan po operacjach bariatrycznych (zmniejszania żołądka) lub gdy pacjent nie stosuje alternatywnych modeli żywieniowych wymagających suplementacji (na przykład diet eliminacyjnych)
Jakie suplementy zalecasz najczęściej?
Witamina D (zwracam uwagę, że leki są pewniejszym wyborem niż suplementy), probiotyki.
Na czym opierasz swój wybór odnośnie suplementacji? Co ma wpływ na wybór konkretnego
preparatu?
Przede wszystkim na zaleceniach Towarzystw Naukowych oraz publikacjach naukowych (ale tylko tych o wysokim stopniu wiarygodności). Przed wyborem konkretnego produktu również szukam szczegółowych informacji na jego temat, równie istotnym czynnikiem są możliwości finansowe pacjenta oraz ewentualny dobór suplementu pod kątem interakcji z lekami, które pacjent przyjmuje.
Czy obserwujesz w swojej praktyce nadużywanie suplementów?
Pacjenci bardzo często przychodzą z gotowymi rozpiskami suplementacji… Najczęściej spotykam się na nich z: płynem Lugola, Ashwagandą, Koenzymem Q10, Berberyna, witaminą D + K (nigdy osobno), witamina C w dużych dawkach (ok 1000mg/dzień)
***
Koniec części pierwszej. Tutaj znajdziesz drugą cześć wywiadów. Za dwa tygodnie podsumowanie. Nie przegapisz Tych wpisów, jeśli dołączysz do mojego newslettera (nie zapomnij potwierdzić zapisu)
Nie ingerowałem w merytorykę tych wywiadów. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości i pytania do autorów, zapraszam napisz w komentarzu.
Zdrowo pozdrawiam,
Marcin
Może zastanawiasz się jak wybrać dobry suplement diety? Przygotowałem proste narzędzie które ułatwia taki wybór, zapraszam:
5 kroków jak kupić dobry suplement diety. I nie dać się oszukać. (klik stuk)
A jeśli tak jak ja lubisz naturalnie dbać o zdrowie i odporność – zapoznaj się z książką „Zdrownik”
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
