Ospa wietrzna u kobiet w ciąży – wszystko co musisz wiedzieć – wiedza od Pana Tabletki
Ospa wietrzna w ciąży stanowi zagrożenie zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla dziecka. W tym wpisie przybliżę Ci ten ważny temat – będzie dużo o ospie wietrznej w ciąży, ale i o ospie wietrznej w ogóle. Wiedzy nigdy nie za dużo – nie przedłużam, zaczynamy!
***
Czym jest ospa wietrzna? – ospa wietrzna w ciąży
Ospa wietrzna jest chorobą wywołaną przez wirusa ospy i półpaśca (łac. Varicella-Zoster Virus, VZV). Dotyczy zwykle dzieci i po przechorowaniu pozostawia trwałą odporność. Jednak jeżeli ktoś nie chorował na ospę w dzieciństwie, może zetknąć się z tym wirusem w dorosłości. Zachorowanie na ospę wietrzną w starszym wieku wiąże się z dużo cięższym przebiegiem choroby oraz zwiększonym ryzykiem powikłań, np. ciężkim zapaleniem płuc, zapaleniem mózgu, a nawet zgonem. Do grupy ryzyka zaliczane m.in. kobiety w ciąży, gdyż ospa wietrzna stanowi zagrożenie zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla dzidziusia w jej brzuchu.
***
Jak dochodzi do zarażenia?
Wirus ospy wietrznej i półpaśca szerzy się drogą kropelkową, czyli można zarazić się przez bezpośredni kontakt z chorym lub używanie przedmiotów, na których osoba zakażona zostawiła wcześniej np. ślinę. Ospa jest chorobą bardzo zaraźliwą – wirus w kropelkach aerozolu przenosić się z ruchem powietrza na odległość nawet kilkudziesięciu metrów!
Do zakażenia ospą wietrzną w ciąży dochodzi najczęściej, jeśli zetknie się ona z chorym na ospę wietrzną dzieckiem, np. w domu lub w pracy. Szczególnie narażone na zachorowanie są kobiety wykonujące zawody cechujące się pracą z dziećmi, takie jak nauczyciel, przedszkolanka czy opiekun domu dziecka.
|
Ważne❗ Od dziecka zakażonego ospą wietrzną można zarazić się jeszcze zanim wystąpią u niego objawy! |
***
Na temat łagodzenia objawów ospy u dzieci przeczytasz tutaj: Co na ospę? Zasady postępowania i analiza popularnych środków
Po jakim czasie występują objawy ospy wietrznej w ciąży?
Jeżeli jesteś w ciąży i miałaś kontakt z dzieckiem chorym na ospę na 48 h przed wystąpieniem u niego wysypki (najbardziej charakterystycznego objawu ospy wietrznej) – skontaktuj się z lekarzem. Ospa wietrzna może się u Ciebie rozwinąć do trzech tygodni po kontakcie z chorym.
***
Powikłania ospy wietrznej w ciąży
Niestety, ospa wietrzna może pozostawić po sobie ślad w postaci powikłań. Niektóre z nich są naprawdę ciężkie, dlatego podczas ciąży kobieta powinna szczególnie zadbać o stan swojego zdrowia i unikać kontaktu z chorymi ludźmi.
Jakie są powikłania ospy w ciąży?
Najczęstszymi powikłaniem ospy wietrznej w ciąży jest zapalenie płuc, występuje u co najmniej 10% przypadków. Im dalszy etap ciąży, tym przebieg ospy jest niestety cięższy – szczególnie groźne jest zachorowanie w II lub III trymestrze. Objawami zapalenia płuc jest m.in. kaszel, duszność i gorączka. Śmiertelność wynosi ok. 1%, czyli 5-krotnie więcej niż w grupie osób niebędących w ciąży.
Powikłania ospy wietrznej u płodu
Zachorowanie na ospę wietrzną w ciąży jest bardzo dużym zagrożeniem nie tylko dla kobiety, ale także dla płodu. Podczas choroby w pierwszym trymestrze, nie ma zwiększonego ryzyka poronienia, natomiast zakażenie w okresie 13-20. tygodnia ciąży grozi zespołem ospy wrodzonej. Na szczęście przy zakażeniu ospą wietrzną po 28. tygodniu ciąży, ryzyko wystąpienia tego zespołu jest bliskie zeru.
Zespół ospy wrodzonej
Powikłanie ospy wietrznej groźne dla płodu, zespół ospy wrodzonej, charakteryzuje się następującymi objawami:
- niską masą urodzeniową,
- obecnością blizn na skórze,
- niedorozwojem kończyn,
- małooczem,
- zaćmą,
- zapaleniem naczyniówki i siatkówki oka,
- upośledzeniem umysłowym,
- zaburzeniami czynności jelit,
- zaburzeniami zwieracza pęcherza.
Śmiertelność dzieci z powodu ospy wrodzonej jest bardzo wysoka. Wynosi około 30% w pierwszych miesiącach życia dziecka.
Powikłania ospy u noworodków
Ospa wietrzna w ciąży w okresie okołoporodowym, wiąże się często z wystąpieniem tej choroby także u noworodka. Najbardziej niebezpieczną sytuacją jest zachorowanie matki na 5 dni przed porodem lub do 48 h po porodzie. Ospa wietrzna jest w tym okresie naprawdę groźna, ponieważ organizm matki nie zdąży przed porodem wytworzyć przeciwciał skierowanych przeciw wirusowi ospy, które w naturalny sposób zostałyby przekazane dziecku. To właśnie ze względu na brak tych przeciwciał, noworodek, u którego układ odpornościowy nie jest w pełni rozwinięty, ma wysokie ryzyko zarażenia i nie ma się czym bronić przed chorobotwórczym wirusem. Opisana sytuacja jest wskazaniem do natychmiastowego, dożylnego podania dziecku immunoglobulin – bez nich ospa może doprowadzić do śmierci maluszka.
***
“Miałam kontakt chorym na ospę dzieckiem – co robić?”
Jeżeli chorowałaś wcześniej lub szczepiłaś się na ospę wietrzną – nie ma powodu do obaw. Zarówno przebycie zakażenia w przeszłości, jak i szczepienie, pozostawiają trwałą odporność (na całe życie).
Jeżeli nigdy nie miałaś ospy wietrznej – wskazany jest pilny kontakt z lekarzem.
Na początek warto oznaczyć poziom immunoglobulin IgG przeciwko wirusowi VZV. Po co robić takie badanie? Żeby mieć pewność, że na pewno nie chorowałaś! Być może pojawiły się w przeszłości np. dwa dziwne pęcherzyki na Twojej skórze? – mógł to być objaw ospy, którą przeszłaś ekstremalnie łagodnie. To rzadkie, ale możliwe. Obecność w organizmie przeciwciał IgG przeciwko VZV, świadczy o przebytym zakażeniu lub szczepieniu. Niestety, na wynik tego badania możesz czekać stosunkowo długo i zazwyczaj trzeba podjąć równocześnie inne kroki w celu złagodzenia przebiegu ewentualnego zakażenia.
Do 96 h od kontaktu z chorym, musisz otrzymać immunoglobuliny. Nie są one groźne dla płodu, ale też nie zabezpieczają przed wystąpieniem zespołu ospy wrodzonej. Te immunoglobuliny chronią przyszłą mamę przed ciężkim przebiegiem ospy.
Leczenie ospy wietrznej w ciąży
Wystąpienie objawów ospy wietrznej jest wskazaniem do szybkiego podania leku hamującego namnażanie się wirusa – acyklowiru. Wykazano, że takie postępowanie zmniejsza śmiertelność zarówno wśród kobiet w ciąży, jak i u dzieci.
***
Profilaktyka ospy wietrznej
Najbardziej skuteczną profilaktyką jest szczepienie przeciwko ospie wietrznej. Jest ono zalecane dla kobiet, które nie przechodziły ospy wietrznej, ale planują ciążę. Pożądanym odstępem pomiędzy szczepieniem, a zajściem w ciążę jest okres jednego miesiąca.
W jaki sposób kobieta ciężarna może uniknąć zachorowania na ospę wietrzną?
Niestety, szczepionka przeciwko ospie jest szczepionką tzw. żywą, a więc jest przeciwwskazana u kobiet w ciąży. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zaszczepienie osób z otoczenia, które nie chorowały jeszcze na ospę – szczególnie dzieci.
To szczepienie naprawdę działa, po jego wprowadzeniu odsetek hospitalizacji z powodu ospy wietrznej zmniejszył się o blisko 80%.
***
Ospa wietrzna w ciąży – podsumowanie
Mam nadzieję, że czujecie, że był to ważny wpis i ważna lekcja dla tych z Was, którzy planują potomstwo. Jak widzicie odpowiedzialność za dziecko zaczyna się jeszcze przed ciążą. Ufam, że zachęciłem Was dziś do przemyśleń nad tematem ospy u Was samych i podjęciem istotnych kroków w jej zapobieganiu – bo jak wielu z Was zdawało sobie sprawę z tego, jak niebezpieczna jest ospa wietrzna w ciąży.
***
Serdeczności,
Pan Tabletka
Marcin
***
Przyszłym rodzicom polecam Kursy dla Rodziców Pana Tabletki – to ogrom wiedzy, który pozwoli Wam uniknąć wielu stresów podczas chorowania dziecka, gdy maluch pojawi się już na świecie ? https://kursydlarodzicow.pl/kategoria-produktu/kursy-dla-rodzicow/
***
A prawdziwym must have jest ? „Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?” Dlaczego to tak przydatna pozycja? Kliknij w zdjęcie i sprawdź, jakiej wiedzy o chorowaniu i „niechorowaniu” dzieci i rodziców potrzebujesz, żeby spać spokojnie ⬇⬇⬇
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
