Kapsułki zamiast globulek? Przełom w recepturze aptecznej?
Zapraszam do kolejnego wpisu dedykowanego pracownikom aptek z cyklu „Receptura najlepszą wizytówką apteki„. Dzisiaj mam do przedstawienia recepturową nowość. Chodzi o wykorzystanie kapsułek żelatynowych jako alternatywy dla globulek dopochwowych. Czyli po prostu zamiast przygotowywać globulki na bazie masła kakaowego – można sypać kapsułki używając laktozy jako wypełniacza. O zaletach i wadach tego rozwiązania opowiem Ci w poniższym materiale.
Partnerem tej serii wpisów jest firma Eprus – producent innowacyjnych opakowań i sprzętów do receptury aptecznej. Eprus jest również inicjatorem badań nad alternatywnymi sposobami wykorzystania kapsułek i kapsułkarki.
Kilka słów historii – skąd pomysł na taką innowację?
Pomysł zrodził się w pewnej białostockiej aptece, gdzie pracuje nasz kolega po fachu, mistrz receptury aptecznej – dr n. farm. Walentyn Pankiewicz. Walentyn jak sam wspomina – pewnego pracowitego dnia, po 3 godzinach wylewania globulek – potknął się o lodówkę. Niby nic wielkiego, każdemu czasem zdarza się potknąć o lodówkę 😉 Tym razem było jednak inaczej – jego myśli krążyły wokół tych globulek i masła kakaowego – i zwrócił uwagę na opakowanie popularnego probiotyku na problemy intymne dla kobiet – pałeczki bakterii mlekowych zapakowane w kapsułce. No właśnie, w KAP-SUŁ-CE – dopochwowej. W normalnej, żelatynowej kapsułce. A że Walentyn jest fanem nowoczesnej receptury – i korzysta z kapsułkarki już od dobrych kilku lat – szybko udało mu się połączyć fakty.
O takiej kapsułkarce i kapsułkach mowa – to standardowa kapsułkarka którą można wykorzystać do sypania również tych kapsułko-globulek:) [po kliknięciu w zdjęcie – wylądujesz na stronie producenta i możesz sprawdzić ich specyfikację i ceny]
I jako to u Walentyna – od pomysłu do wykonania droga jest bardzo krótka.
Walentyn, wraz ze swoimi współpracownikiem – rozpoczęli od kontakt z firmą Eprus – sugerując im potrzebę wykonania badań w celu ustalenia czasu rozpadu kapsułek żelatynowych w podaniu dopochwowym. Chodziło tutaj o określenie, czy czas rozpadu kapsułek w tym podaniu jest zgodny z monografią farmakopealną dla leków recepturowych do podania dopochwowego (FP X, tom I str. 977).
Eprus zlecił takie badania pracownikom naukowym z Zakładu Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Naukowcy (prof. dr hab. n. farm. Katarzyna Winnicka, dr n. farm. Emilia Szymańska, dr n. farm. Katarzyna Sosnowska) przeprowadzili badanie czasu rozpadu kapsułek żelatynowych dostarczonych przez firmę Eprus (rozmiar 3 i 00) w symulowanych warunkach płynów ustrojowych pochwy. Otrzymane wyniki nie różniły się znacząco do czasu rozpadu tradycyjnych globulek z masła kakaowego i było zgodne z monografią.
Mając wyniki tej pracy badawczej, magister farmacji Walentyn Pankiewicz – wystosował pismo do NFZ, z pytaniem czy można rozliczać kapsułki z odpłatnością ryczałtową jako składnik leku recepturowego do podania dopochwowego. Odpowiedź była jednoznaczna – podczas rozliczania leku recepturowego, powinniśmy się kierować drogą podania leku. W tym przypadku możemy rozliczać kapsułki żelatynowe, w ilości do 12 sztuk na jeden ryczał (kategoria 3 podczas rozliczania).
Korzyści dla pacjentek
Od tego chciałbym zacząć, w końcu wszystkie innowacje i zmiany w recepturze i pracy aptek powinny służyć poprawie skuteczności leczenia pacjentów. W tym przypadku sprawa jest dosyć prosta i wynika ze specyfiki podłoża, jakim jest masło kakaowe:
- masło kakaowe po podaniu dopochwowym wycieka:
- co powoduje uczucie dyskomfortu u pacjentek,
- a ponadto – może prowadzić do przyśpieszonego usuwania leku z pochwy (a więc działanie lecznicze może być osłabione)
- masło kakaowe jełczeje
- globulki w standardowej wadze 3g – są po prostu duże, co może się wiązać z problemami w aplikacji
- zależnie od składu leku recepturowego – część leków można zamknąć w małych kapsułkach o rozmiarze 3,
- a nawet zastosowanie kapsułki większej w rozmiarze 00 – i tak ułatwia aplikację dopochwową (tylko warto uczulić pacjentkę, że kapsułki trzeba przed założeniem zwilżyć letnią wodą)
Na zdjęciu od lewej – kapsułka nr 3, kapsułka rozmiar nr 00, globulka z masła kakaowego 3g.
Korzyści dla aptek
Korzyści dla aptek jest kilka:
- przygotowanie kapsułek w porównaniu do globulek – to duża oszczędność czasu
- w przygotowaniu leków na bazie masła kakaowego – mamy problem z sedymentacją zawieszonej substancji leczniczej – co powoduje nierównomierne rozłożenie leku we wszystkich globulkach/czopkach
- w przygotowaniu kapsułek – lek jest rozdzielony dokładniej
- kapsułki są technologicznie bardziej trwałe i trudniejsze w uszkodzeniu niż globulki
- co jest korzyścią i dla apteki i dla pacjenta
- ważna jest korzyść wizerunkowa i budowanie wizerunku nowoczesnej apteki, ale kluczem jest zakomunikowanie pacjentkom ich korzyści (czytaj rozdział wyżej)
- nadążacie za nowościami 😉
- jesteście propacjentcy
Jaka kapsułkarka sprawdzi się do robienia „kapsułek dopochwowych”?
Wykonanie kapsułek dopochwowych, nie różni się technologicznie od wykonania innych kapsułek. Potrzebujesz więc standardowej kapsułkarki. Ja mogę polecić dwa sprawdzone modele – oba możesz kupić z 5% rabatem jeśli powołasz się na Pana Tabletkę:
- wersję standardową – kiedy robisz do kilkuset kapsułek miesięcznie – Kapsułkarka ręczna Eprus® [tutaj link do strony producenta]
- i wersję premium – kiedy robisz kilka tysięcy kapsułek miesięcznie- Kapsułkarka ręczna ProFiller 1100 – [tutaj doczytasz więcej]
Kwestie techniczne – czy apteki są gotowe na takie innowacje?
Podstawową przeszkodą we wdrożeniu takiej innowacji – jest posiadanie kapsułkarki i umiejętności w ich obsługiwaniu. Nad obiema tymi kwestiami pracujemy razem z Eprusem. Eprus przygotował specjalną ofertę rabatową na kapsułkarki i cały osprzęt, a ja tworzę materiały poradnikowe. Polecam też zerknąć na materiały video-poradnikowe do naszej grupy dla pracowników aptek.
Jeśli już przygotowujecie globulki/czopki – warto użyć nowoczesnych twardych i zamykanych foremek. Dostępne w Eprusie.
Kiedy kapsułki nie mogą zastąpić globulek?
Kiedy w składzie leku recepturowego macie składniki płynne/półpłynne (ichtiol, kwas mlekowy itd.)- wtedy trzeba przygotować tradycyjne globulki. Chociaż jeśli już mówimy o nadążaniu za nowościami – to lepiej jest wykorzystać jako podłoże np.: Witepsol niż masło kakaowe. Witepsol H15 – ma lepszy współczynnik sedymentacji i jest łatwiejszy w wykorzystaniu. I nie jełczeje.
Jak wycenić?
Farmaceuta może według swojej wiedzy – zamienić podłoże i zmodyfikować sposób wykonania leku recepturowego – w celu jego lepszego przygotowania. Można więc zamiast wylewania globulki przygotować kapsułki (z laktozą jako wypełniaczem) i opisać to na rewersie recepty.
Kapsułki, podobnie zresztą jak foremki twarde i miękkie do globulek i czopków – są opakowaniami bezpośrednimi, można je więc wliczać jako składnik leku refundowanego.
Zamiast globulki – kapsułka – podsumowanie
Wnioski z tego materiału są proste do sformułowania:
- jeśli korzystacie z kapsułkarki – to możecie wykonywać kapsułki zamiast globulek – oszczędzając w ten sposób czas i przygotowując leki wygodniejsze i lepiej działające
Mam jeszcze taki ogólny wniosek – dotyczący całej tej historii z początku wpisu. Otóż niezwykle cieszy mnie, że z pomysłu i zaangażowania jednego farmaceuty – udało się wprowadzić, i prawnie oraz naukowo udokumentować taką innowację. Traktuję tę sytuację jako „światełko w tunelu” dla naszego zawodu. Jako przykład – że mimo całej masy dodatkowych obowiązków jaka na nas spada – znajdują się osoby, które mają wiedzę, chęci i umiejętności, żeby walczyć o lege artis. Walentyn – piątka od Pana Tabletki.
Serdeczności
Pan Tabletka
Marcin
Wiedza dodatkowa:
- foto-poradnik – jak obsługiwać kapsułkarkę
- twarde – jałowe i niejałowe foremki na globulki i czopki
- akcja promocyjna na kapsułkarki – oszczędź pieniądze
Docelowym opakowaniem na kapsułki są plastikowe słoiki (dostępne w Eprusie).
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
