Jagoda kamczacka – „superjagoda”? Jakie ma właściwości?

Dzisiaj będzie o super jagodzie. Serio.  Jeśli to prawda, co mówią o Gumisiach – że pierwotnie zamieszkiwały tereny północno-wschodniej Azji (dokładniej okolice Kamczatki) – to z wysokim prawdopodobieństwem możemy powiedzieć, że dobrotliwa Bunia przygotowywała magiczny sok z gumi jagód  właśnie z tych maleńkich, cudownych, aromatycznych, lekko cierpkich, małych superjagód.

Czyli z owoców jagody kamczackiej (L. caerulea var. kamtshatica).

***

Wpis powstał pod mecenatem i w ramach mojej współpracy z Rodzinną Olejarnią Olini.pl – która rozszerza swój olejowy asortyment o kolejne ciekawe produkty – w tym o zimno-tłoczony sok z jagody kamczackiej. Z tego powodu we wpisie linkuję do ich sklepu.

***

Czym są jagody kamczackie?

Hmm, wyobraź sobie roślinę, która potrafi przetrwać na surowej, skalistej glebie, znosi temperatury nawet do -40 stopni Celsjusza w zimie, nie boi się wiosennych przymrozków, a kwiaty rodzi blisko siebie – żeby łatwiej było im się wzajemnie zapylać.

W przyrodzie obowiązuje taka zasada – w im trudniejszych warunkach dojrzewa roślina, tym większą wartość mają jej owoce. Te związki, które nazywamy związkami bioaktywnymi (np. polifenole, irydoidy, witaminy) dla rośliny są substancjami, które chronią ją przed tymi niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Dokładnie tak wygląda sytuacja z owocami jagody kamczackiej.

Są zahartowane i przygotowane jak na wojnę z o przeżycie (z naturą).

Są dosłownie esencją wartości odżywczych – szczególnie związków o właściwościach przeciwutleniających, przeciwzapalnych – czyli związków, które chronią również organizm człowieka przed niekorzystnym wpływem stresu, starzenia, promieniowania UV, mają również właściwości przeciwdrobnoustrojowe itd. (i w związku z tym  fascynują naukowców na całym świecie, ale tę naukową część zostawiłem sobie na podsumowanie wpisu, a na razie opowieść).

Czyli super trudne warunki dają nam super owoce, z super mocami. A w każdym razie owoce ze skoncentrowanymi wartościami odżywczymi – czyli idealne dodatki do zbilansowanej diety.

Na tym zdjęciu sok z jagody kamczackiej od Olini.pl – dzięki temu, że sok jest tłoczony bezpośrednio i na zimno – zachowuje mnóstwo wartości -i widać to po głębi koloru i smaku. Czysta esencja, jak to u Olini.pl.

Jagoda długiego życia i dobrego wzroku 

Poza Chinami i Rosją, ta roślina jest też popularna w Japonii, w tym na japońskiej wyspie Hokkaido – i właśnie z tego rejonu pochodzi określenie – „jagoda kamczacka, czyli jagoda długiego życia i dobrego wzroku” – które bardzo ładnie charakteryzuje jej właściwości.

Jagoda kamczacka (podobnie jak nasze polskie borówki czy owoce czarnego bzu) – zawiera wyjątkowo dużo związków o charakterze polifenoli – szczególnie antocyjanów. Antocyjany kojarzymy z tym intensywno-niebieskim, jagodowym kolorem (jak na zdjęciu wyżej).

I jak to w świecie roślin bywa – to właśnie te barwniki odpowiadają za ich działanie prozdrowotne. Antocyjany to związki, którym przypisujemy właściwości m.in. przeciwzapalne i wzmacniające naczynia krwionośne (m.in zmniejszają kruchość naczyń krwionośnych, poprawiają mikrokrążenie w oku), co pozytywnie wpływa na funkcjonowanie narządów wzroku.

Natomiast bogactwo związków o charakterze przeciwutleniającym, czyli zmiataczy wolnych rodników – możemy powiązać właśnie z tym określeniem „jagoda długiego życia„. Ponieważ, powołując się na różne prace badawcze [źródła na końcu wpisu], składniki zawarte w tych owocach zmniejszają ryzyko wystąpienia różnych chorób cywilizacyjnych:

• korzystnie wpływają na profil lipidowy
• działają przeciwmiażdżycowo
• obniżają ciśnienie
• działają przeciwcukrzycowo
• hamują procesy nowotworzenia
• i więcej

Co czyni jagodę kamczacką tak wyjątkowym owocem?

Dlaczego zasłużyła na miano „super jagody”? W porównaniu do innych jagód i generalnie takich normalnych owoców – wszystkiego jest w niej więcej.

• Ma większą zawartość polifenoli (prawie 5 razy większą niż aronia, winogrona czy owoc czarnego bzu) – dzięki czemu jest tak silnym antyoksydantem
• Do tego ma mnóstwo witamin i mikroelementów – potas, wapń, żelazo, witaminy A i E i oczywiście (naszej ulubionej) witaminy C.

Jagoda na resorach 🙂

Oki, to tyle teorii. To teraz postawmy sobie pytanie: Jak zdobyć i włączyć w dietę „sok z kamczackich gumijagód”? – opcji jest kilka.

Kształt, ale także zapach i struktura jagody kamczackiej – jest nie do pomylenia z niczym innym.

Jagoda kamczacka – jak zdobyć owoce/sok/przetwory?

Jagoda kamczacka jest bardzo ciekawą rośliną, tylko pytanie brzmi – jak ogarnąć zapasy i jak przez cały rok wzbogacać nasz jadłospis o super-jagodę?  Opcji jest kilka 🙂

1. Posadź sobie kamczatkę i sam zbieraj owoce – serio

Jagoda kamczacka, bardzo ładnie rośnie i owocuje w Polsce, i jest prosta w uprawie – w końcu przywykła do trudnych warunków „kamczackich”. Jeśli więc dysponujesz miejscem (a może to być miejsce, gdzie nie chcą rosnąć inne rośliny) – to po prostu posadź sobie kilka krzaków kamczatki. Jeśli masz w swoim otoczeniu zapalonego działkowicza z pewnością doradzi jak to ogarnąć. Jagoda kamczacka ma małe wymagania i do tego ślicznie wygląda przez cały rok – można ją w zasadzie potraktować jako roślinę ozdobną.

Jasno zielone listki, pokryte delikatnym kutnerem i gałązki z czerwonymi wybarwieniami – od dzisiaj zaczniesz dostrzegać w ogródkach jagodę kamczacką 🙂

Zaletą powyższego rozwiązania jest spora oszczędność . Ze względu na to, że borówka syberyjska nie rodzi zbyt dużo owoców i w dużym stopniu zbiera się je ręcznie, jej przetwory nie należą do najtańszych. Dobrze więc zaopatrzyć się w swoje własne źródło.

Jeśli więc uda Ci się wyhodować albo kupić świeże owoce (kamczatka owocuje na przełomie maja/czerwca), możesz:

• zamrozić owoce
  • tylko trzeba o tym pamiętać w czasie owocowania, czyli końcówka maja-czerwiec
• ususzyć super jagodę
  • i dodawać w ciągu roku do różnych dań
• zrobić domowe przetwory (analogicznie jak z aronii, bzu i borówek)
  • soki
  • dżemy
  • konfitury
  • sok z gumi jagód dla dorosłych, czyli nalewkę 😉

Niestety, nie wszyscy mają możliwości, ogród* i czasoprzestrzeń na zajmowanie się uprawą roślin – jak wtedy szukać źródeł?

*chociaż serio – jagoda kamczacka rośnie w zasadzie na dziko i nie wymaga pielęgnacji. Można zasadzić i zapomnieć. Sprawdź, jeśli Cię to interesuje. Mój tata hoduje ją z powodzeniem od dobrych 10 lat i uprawa ma się świetnie.

***

2. Gotowe soki z jagody kamczackiej/borówki syberyjskiej

Super-owoc to też owoc, można więc z niego kupić gotowe cold-pressed soki, tylko trzeba:

1. wiedzieć o jego istnieniu
2. szukać produktów z dobrym składem, które nie udają zdrowej żywności, tylko są zdrową żywnością.

Tutaj z ciekawostek może powiem, że w Polsce mamy duże plantacje jagody kamczackiej, ale z racji jeszcze niskiej popularności w naszym kraju, i stosunkowo wysokiej ceny (bo to nie jest taka roślinka na ilość, a raczej na jakość) – większość tych owoców jedzie za naszą zachodnią granicę, czy nawet leci do Japonii. Mamy natomiast świetne uprawy i z pewnością przyda się im wzrost zainteresowania samą kamczatką i jej przetworami (szczególnie w obecnych, trudnych czasach).

Jagoda kamczacka – dla kogo i jak stosować?

Najłatwiej będzie spojrzeć na owoce i przetwory z jagody kamczackiej jak na każdą inną jagodę – ale w takiej wersji wzmocnionej, mega upakowanej – w końcu to super jagoda. Skoro jagoda to jagoda – to możemy ją po prostu włączać w dietę jak normalne owoce:

• możemy rozpocząć już od etapu rozszerzania diety u dzieci i później traktować jako element diety
• świeże owoce będą doskonałe na etapie BLW – mają fantastyczny smak, kolor i dostarczą Waszym dzieciom mnóstwo zabawy (a Wam sprzątania – bo ten jagodowy sok, z bogactwem antocyjanów trudno się pierze ;))
• możemy wykorzystywać niedosładzany sok z kamczatki – po prostu jako bazę do napojów, shake’ów, smoothies
• jeśli mamy mrożone/suszone owoce – to dokładajmy je do deserów, do kaszy, jako ozdobę do domowych wypieków i wszędzie gdzie nas poniesie fantazja

Taki sok można normalnie rozcieńczać z wodą, dzięki czemu dostajecie orzeźwiający napój (bez dodatku cukru). Natomiast  jeśli robicie Rubinowy miodek z olejem z czarnuszki z mojego przepisu – to zamiast soku z malin można wykorzystać właśnie sok z owoców kamczatki. Mega połączenie 🙂

Super-jagody – owoce jagody syberyjskiej/kamczackiej – to po prostu jagody na resorach.

Olini.pl jak zwykle zrobili świetną robotę – ich sok z jagody kamczackiej nie zawiera dodatku cukru ani konserwantów, jest tłoczony bezpośrednio i na świeżo – po prostu pysznie.

Podsumowując

Mam takie przeczucie, że podobnie jak z olejem z czarnuszki – niedługo wybuchnie nam w kraju zdrowa moda na super-jagodę, czyli owoce i sok z jagody kamczackiej 🙂 każdemu kto stawia na odporność i zdrowie swoich najbliższych – ciężko będzie przejść obojętnie obok „jagody długiego życia i dobrego wzroku” – tym bardziej, że możemy ja wyhodować w ogrodzie albo kupić z dobrych, polskich upraw.

Podrzucam jeszcze zdjęcie  jagody syberyjskiej z moich rodzinnych upraw, z zeszłego roku (mój tata uwielbia takie nowinki):

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

Jagoda kamczacka to pierwszy prawdziwy owoc jaki znalazłem tego roku 🙂 Jest bardziej kwaśna od zwykłych jagód, trochę bardziej cierpka, ale ma dużo bardziej interesującą strukturę na języku i jakby pełniejszy #smak 😉 I dzięki bogactwu związków pilifenolowych, działa: -wzmacniająco na wzrok – uszczelnia naczynka krwionośne -przeciwmiażdżycowo – jest bardzo mocnym przeciwutleniaczem -ma działanie przeciwnowotworowe -przeciw-alergiczne -przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe 🙂 takich multiwitamin Ci życzę na wiosnę . . . #jagoda #kamczatka #owoce #zdrowo #działka #multiwitamina #wzrok #jedzeniezamiastsuplementów #pantabletka #jemzdrowo

Post udostępniony przez Marcin Korczyk (@pantabletka) Maj 22, 2018 o 1:35 PDT

Serdeczności
Pan Tabletka

Marcin

P.S.: W związku z tym, że wpis jest pod mecenatem sklepu ze zdrową żywnością Olini.pl – #GangPanaTabletki ma możliwość korzystania u nich ze zniżki -10% na cały asortyment (oleje, soki, miody, zakwasy) z hasłem PANTABLETKA. W tym oczywiście na ich brand new sok z owoców jagody syberyjskiej.

Bilbiografia

[ogólne]

Gołba, M.; Sokół-Łętowska, A.; Kucharska, A.Z. Health Properties and Composition of Honeysuckle Berry Lonicera caerulea L. An Update on Recent Studies. Molecules 2020, 25, 749.

[historia]

Thompson MM. Introducing Haskap, Japanese blue honeysuckle. J Am Pomolog Soc 2006; 60(4):164-8.

Celli GB, Ghanem A, Brooks MSL. Haskap berries (Lonicera caerulea L.) – a critical review of antioxidant capacity and health-related studies for potential value-added products. Food Bioprocess Technol 2014; 7(6):1541-54.

[wzrok]

Svarcova I., Heinrich J., Valentova K.: Berry fruits as a source of biologically active compounds: the case of Lonicera caerulea. Biomed. Pap. Med. Fac. Univ. Palacky Olomouc Repub., 2007, 151 (2),163-174.

[zmniejszenie stresu oksydacyjnego]

Palikova I., Valentova K., Oborna I., Ulrichova J.: Protectivity of blue honeysuckle extract against oxidative human endothelial cells and rat hepatocyte damage. J. Agric. Food Chem., 2009, 57, 6584- 6589.

Rassmussen S.E., Fredriksen H., Struntze Krogholm K., Poulsen L.: Dietary pro-anthocyanidins: occurrence, dietary intake, bioavailability and protection against cardiovascular disease. Mol. Nutr. Food. Res., 2005, 49, 159-174.

[właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne] 33,11,21

Jin X.H., Ohgami K., Shiratori K., Suzui Y., Koyama Y., Yoshida K., Ilieva T., Tanaka T., Onoe K., Ohno S.: Effect of blue honeysuckle (Lonicera caerulea L.) extract on lipopolysaccharide-induced inflammation in vitro and in vivo. Exp. Eye Res., 2005, 82 (5), 860-867.

Li F., Li H.Q.: Immunoregulatory effects of the Lonicera aquatic extract in the ovalbumin-sensitized BALB/c mice. Zhonghua Er. Ke. Za. Zhi., 2005, 43 (11), 852-857.

Park E., Kum S., Wang C., Park S.Y., Kim B.S., Schuller-Lewis G.: Anti-inflammatory activity of herbal medicines: inhibition of nitric oxide production and tumor necrosis factor-alpha secretion in an activated macrophage-like cell line. Am. J. Chin. Med., 2005, 33 (3), 415-424.

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.