#4 Jak bezpiecznie stosować leki podczas karmienia piersią
Karmienie piersią (KP) jest jednym z największych darów jaki może przekazać mama swojemu dziecku. Mleko mamy to bomba biologicznie aktywnych składników, które w najlepszy sposób wspierają i zabezpieczają rozwój dziecka. Poza względami medycznymi – to intymny moment podczas którego między mamą i dzieckiem zawiązuje się jedyna w swoim rodzaju więź, która przetrwa całe życie.
Zdecydowanie warto karmić piersią. Oczywiście sytuacje są różne i nie zawsze jest to możliwe. Każda mama ma prawo decydować o tym samodzielnie – ale z punktu widzenia zdrowia i rozwoju dziecka – warto karmić piersią.
Leki a karmienie piersią
Karmienie piersią obrosło w naszym kraju wieloma szkodliwymi mitami. Najczęściej spotykam się z dwoma.
- Podawanie leków jest powodem odstawienia dziecka od piersi – co w większości przypadków jest błędem wynikającym z asekuracyjnej postawy i niewiedzy;
- Zaniechanie leczenie mamy, ponieważ karmi dziecko – tutaj jest analogicznie jak wyżej. Znamy sytuacje, kiedy nieleczone, drobne infekcje mogą skończyć się naprawdę poważną chorobą i powikłaniami wymagającymi leczenia szpitalnego.
Tymczasem większość leków można bezpiecznie stosować podczas karmienia piersią. I odbywa się to ze zdecydowaną korzyścią zarówno dla mamy, jak i dla dziecka. Po prostu zdrowa mama, to szczęśliwa mama – co bezpośrednio wpływa na rozwój maleństwa.
Oczywiście są leki których podczas KP stosować kategorycznie nie wolno, są również takie które mogą być dla dziecka szkodliwe. Ale to wyjątkowe przypadki i zdecydowana mniejszość. Co nie zmienia faktu – że każdą sytuację trzeba skonsultować ze specjalistą.
| Złota rada Pana Tabletki 💡Rozumowanie – karmię piersią, więc nie stosuję leków – jest błędne i może być niebezpieczne. |
***
Zdrowy rozsądek i konsultacja z lekarzem.
Leki stosuje się w sytuacji wyjątkowej potrzeby – ta kwestia nie podlega dyskusji i tylko o takich sytuacjach rozmawiamy. Jeśli zachodzi konieczność podania leku – to po pierwsze skonsultuj się ze swoim lekarzem, lub innym specjalistą. W żaden sposób nie traktuj tego wpisu jako zezwolenie na nadużywanie leków podczas laktacji.
***
Ulotka – czy to zawsze wystarczające źródło informacji?
Niestety nie w tym przypadku. Wielu leków nie bada się na kobietach karmiących. Następstwem tego jest brak informacji w ulotce. Brak wystarczających informacji nie oznacza “zakazu stosowania”. Po prostu wymaga posiadania specjalistycznej wiedzy, żeby to ryzyko ocenić. Z tego powodu konsultacja z lekarzem lub farmaceutą może być niezbędna.
***
Ważne – o tym koniecznie poinformuj lekarza
Są dwie kluczowe rzeczy, o których musisz poinformować lekarza podczas wizyty. Wiem, że zabrzmi to jak truizm, ale uwierz, że spotykam się z tym bardzo często:
- Nie zapomnij powiedzieć lekarzowi, że karmisz. Serio. Rozumiem, że kiedy mama karmi już któryś miesiąc z kolei, to tak do tego przywyka, że zapomina o podstawowej sprawie. I później w domu, albo w aptece jest kłopot…
- Poinformuj lekarza w jakim wieku jest dziecko, ile waży i czy nie ma jakiś uczuleń itd. Jeśli masz kłopot z zapamiętaniem tego wszystkiego – wynotuj to sobie w telefonie.
***
Jakie wybierać leki podczas karmienia piersią?
Jest kilka kryteriów które ułatwiają wybór najbezpieczniejszego preparatu i uspokajają mamę. Warto pamiętać, że nie wszystkie leki przechodzą do mleka. My szukamy takich, które przechodzą w jak najmniejszym stopniu lub są dla dziecka bezpieczne.
- domowe sposoby na początek – płukanie gardła ziołami, syrop z cebuli, czosnku i imbiru, inhalacje, nebulizacje, płukanie zatok – nie bagatelizuj tych środków;
- tutaj znajdziesz moje sprawdzone domowe sposoby na kaszel, ból gardła i przeziębienie
- lekami pierwszego wyboru są preparaty o działaniu miejscowym, czyli maści, kremy, żele, ale również spraye do gardła i leki wziewne;
- zależnie od wieku dziecka – wybieramy leki, które może już bezpiecznie stosować dziecko. Dobrym przykładem jest tutaj paracetamol, ibuprofen, czy leki przeciwkaszlowe na bazie butamiratu;
- stosujemy najmniejszą skuteczną dawkę leku – im mniej podamy, tym mniej przejdzie do mleka;
- unikamy preparatów forte, max, super, extra – z wiadomych przyczyn;
- unikamy leków wieloskładnikowych (np.: złożonych leków na objawy przeziębienia) – im mniej składników, tym mniejsze ryzyko;
- unikaj leków o przedłużonym działaniu – przy tego typu lekach, substancja aktywna uwalnia się non-stop przez kilka-kilkanaście godzin – co utrudnia skorelowanie podania leku z porami karmienia dziecka (o tym zaraz).
***
Gdzie sprawdzić, czy lek można stosować podczas karmienia?
Internet jest niesamowitym źródłem wiedzy – jest również informacyjnym śmietnikiem. Dlatego zawsze weryfikuj informacje, które znajdziesz w sieci – a w przypadku stosowania leków – ufaj swojemu lekarzowi.
Mam dla Ciebie kilka miejsc, które mogę być pomocne w dobieraniu bezpiecznych leków podczas KP.
Podstawą dla specjalistów, są informacje zawarte w Charakterystyce Produktu Leczniczego (ChPL)- to jest coś jakby „ulotka dla specjalistów”. W ChPL znajdziemy np. wyniki badań nad danym lekiem – i bazując na tych informacjach, możemy często wnioskować, na ile lek jest bezpieczny.
Dalej mamy internetowe bazy wiedzy – ja polecam:
- Lactmed – bazę wiedzy z USA
- E-lactancia – bardzo popularną, wśród polskich mam, bazę hiszpańską
- I polski Laktacyjny Leksykon Leków
Polecam również moje koleżanki farmaceutki, które poświęciły się temu tematowi. W końcu kto jeśli nie farmaceuta ma się zająć bezpieczeństwem farmakoterapii podczas karmienia piersią?
- dr n. farm. Magdalena Stolarczyk- blog Farmaceuta Radzi
- mgr farm. Karolina Morze – Laktaceuta.pl
***
Matka Polka Karmicielka – Hafija
Oczywiście nie mógłbym również nie wspomnieć o blogu największej w Polsce promotorki karmienia piersią – Agaty Aleksandrowicz czyli – www.hafija.pl.
Agata jest niesamowita i uważam, że w dużej mierze dzięki niej coraz to nowe pokolenia młodych mam decydują się na karmienie piersią i robią to mądrze 🙂
Agata ma dla Was prezent – „E-book – co może jeść mama karmiąca w święta?” – tutaj go pobierzesz.
***
Po jakich zabiegach i badaniach można karmić piersią?
Mam karmiąca, która troszczy się o swoje dziecko – w pierwszej kolejności powinna zadbać o swoje zdrowie. W myśl idei – zdrowa mama – to dobra laktacja i szczęśliwe dziecko. Przeprowadzenie badań diagnostycznych i regularne wizyty u dentysty (w tym leczenie zębów) to często konieczność.
Oczywiście warto zawsze porozmawiać z lekarzem czy diagnostą – ale w większości przypadków, można normalnie karmić (bez żadnego odciągania i robienia przerw), przy:
- leczeniu zęba
- znieczuleniu zęba – działanie miejscowe leku – brak zagrożenia (ewentualnie można poczekać aż znieczulenie puści)
- USG
- rezonans magnetyczny
- tomografia z podaniem kontrastu
Wyjątkiem jest badanie o nazwie – SCYNTYGRAFIA – gdzie używa się radioizotopów – ale to stosunkowo rzadko wykonywane badanie
Generalnie- w razie konieczności – trzeba i można się leczyć i badać.
***
Popularne dolegliwości – katar, gorączka, zatoki i ból zęba?
Mam dla Ciebie kilka wskazówek – te dział będę jeszcze rozbudowywał 🙂
Gorączka
- Paracetamol i ibuprofen
Zapalenie zatok
- Płukanie,
- inhalacje
- nebulizacja,
- ibuprofen+ dodatki udrażniające
- krople miejscowe, udrażniające
Ból zęba
- Płukanie miejscowo + żele (ząbkowanie)
- Ibuprofen i paracetamol
***
Kiedy zażywać lek podczas karmienia piersią?
Substancja aktywna zamknięta w leku – po połknięciu, potrzebuje określonego czasu na wchłonięcie się do krwioobiegu i później na przejście do mleka mamy. Za najbezpieczniejszy czas podania leku uznaje się moment, tuż po nakarmieniu dziecka.
Jeśli natomiast lek stosuje się raz dziennie – to tuż po nakarmieniu dziecka, przed najdłuższą przerwą (np.: nocną).
Większość leków ma w ulotce opisany czas, po którym osiąga najwyższe stężenie we krwi. Może to być np.: 30-60 min od zażycia. Warto w tym okresie wstrzymać się z karmieniem, albo po prostu wstrzelić się w przerwę.
Podsumowując – leki a karmienie piersią
Jeśli masz zapamiętać z tego tekstu jedną ważną rzecz, chciałbym żeby to było:
“Nie podejmuj pochopnej decyzji o odstawianiu dziecka od piersi, ponieważ musisz stosować lekarstwo. Nie zaniedbuj też swojego leczenia. Znajdź dobrego lekarza, zaznajomionego w tematach leków i laktacji, drąż temat – szukaj bezpiecznych rozwiązań. Ale nie pozbawiaj pochopnie swojego dziecka skarbu jakim jest karmienie piersią.”
***
Zdrowo pozdrawiam,
Pan Tabletka
Marcin
O autorze
Marcin Korczyk
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.
Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.
