Olej z czarnuszki – jak i ile stosować?

W tym wpisie znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w temacie stosowania oleju z czarnuszki. Do dzieła 🙂 a pytania zadawali Czytelnicy Pana Tabletki – dzięki!

Ten wpis powstał w wyniku współpracy Pana Tabletki z Rodzinną Olejarnią Olini.pl – która mi zaufała i powierzyła przygotowanie merytorycznych wpisów dotyczących stosowania olejów roślinnych. Dla Ciebie przygotowali 10% kod rabatowy PANTABLETKA 😉 – na cały asortyment.

Dla kogo i na co jest olej z czarnuszki?

Zacznijmy od kluczowego pytania – komu olej z czarnuszki może się najbardziej przysłużyć? Analizując wynik badań z tego wpisu, wygląda na to, że można go zaproponować dla osób:

• alergią z objawami astmy i obniżoną odpornością (w szczególności dzieci)
• przewlekłym zapaleniem zatok o lekkim podłożu alergicznym
• ciągłymi problemami gastrycznymi (wzdęcia, niestrawności, stany spastyczne)
• alergiami pokarmowymi i AZS
• cukrzycą typu II oraz podwyższonym cholesterolem
• reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS)
• kobiety karmiące piersią (kiedy minie już burza hormonalna)

Pozwolę sobie zacytować fragment mojego innego wpisu:

Więc jak mądrze wykorzystać olej z czarnuszki?

1. Działanie mobilizujące na układ odpornościowy – według badań czarnuszka faktycznie ma takie działanie. Więc jeśli ktoś potrzebuje zasadzić układowi odpornościowemu takiego przysłowiowego kopniaka – żeby się wziął do roboty – to czarnuszka może się przydać. Ale jak pisałem wyżej – to nie jest cudowny sposób na nie chorowanie, bo takiego nie ma.
2. Działanie przeciwalergiczne i przeciwzapalne – według badań – czarnuszka świetnie sprawdza się jako wsparcie w leczeniu przewlekłych nieżytów alergicznych – na przykład przewlekłych nieżytów nosa/zatok. Wiem, że brzmi to skomplikowanie, ale ja tutaj widzę takie przedszkolne gluty, które ciągną się miesiącami.
3. Naturalny antybiotyk – z racji tego, że te substancje o działaniu przeciw-biotycznym są głównie zawarte w olejku eterycznym w czarnuszce – po zjedzeniu ziaren lub oleju z czarnuszki (czyli esencji z ziaren) – te olejki wydzielą się na śluzówkach – m.in. na śluzówkach nosa, zatok, gardła i płuc. No wszędzie tam, gdzie są śluzówki. Dzięki temu – czarnuszka stanowi świetne uzupełnienie tradycyjnego leczenia w różnych infekcjach.

Jak najlepiej rozpocząć stosowanie oleju z czarnuszki?

Czarnuszka to małe nasionko z wielkim charakterem. Albo je pokochasz, albo hm będzie to małżeństwo z rozsądku. Ale da się zastosować kilka prostych trików, które mogą podziałać jak afrodyzjak – i zwiększą szanse na Wasz udany związek.

1. Rozpocznij stosowanie oleju od niewielkich ilości (dosłownie kilku kropli) stopniowo zwiększając dawkę; do tak intensywnego smaku trzeba się przyzwyczaić.
2. Zacznij od mojego przepisu na Rubinowy miodek 😉
3. Jedz go po posiłku
4. Użyj neutralnego oleju bazowego (np.: zimnotłoczony, nierafinowany rzepakowy) i połącz czarnuszkę z czymś kwaśnym (cytryna), słodkim (miód/ syrop klonowy) lub słonym/ostrym – eksperymentuj z proporcjami.
   • czarnuszka świetnie się również komponuje z sokiem z (turbo)jagody kamczackiej
5. Nie zmuszaj się do picia solo i na czczo – z czasem człowiek się do niego przyzwyczaja – wróć do punktu pierwszego i zacznij od małych ilości + posiłek.
6. A czasami to po prostu produkt nie dla Ciebie – lepiej odpuścić.

***

Olej z czarnuszki na czczo?

Według mnie, jeśli to Twoja pierwsza próba z czarnuszką, lepiej nie stosuj jej na czczo.

Trzeba do niej przywyknąć, wdrażając ją stopniowo – najlepiej w okolicy posiłków.

Czy jest sens stosowania jej na czczo? Szczerze powiedziawszy, w pracach naukowych z reguły stosuje się ją wraz z posiłkiem. Według mnie ma to sens, a przy okazji olej pomoże we wchłanianiu witamin.

Czy czarnuszka będzie dobra w budowaniu odporności u dziecka?

Rozpracowałem ten temat w oddzielnym wpisie:

• Czarnuszka a budowanie odporności? Co warto wiedzieć.

Ale tak w skrócie:

Nie ma jednego cudownego środka na to, żeby Twoje dziecko nie chorowało. Budowanie odporności to wieloskładnikowy, ciągły proces.

Czarnuszka może, a nawet powinna być jego elementem. Potwierdzają to zarówno wyniki badań, jak i opinie rodziców.

Według mnie budowanie odporności to:

• szeroka dieta (zawierająca m.in. olej z czarnuszki, miód, pyłek, itd.)
• aktywność fizyczna
• świeże powietrze
• dbałość o higienę (ale z umiarem) 😉
• zadbanie o mikrobiom (naturalne probiotyki w diecie)
• szczepienia ochronne

Warto przeczytać:

• jakie działanie czarnuszki jest potwierdzone badaniami?
• jak smacznie podawać czarnuszkę – „Rubinowy miodek”!
  
• naturalne sposoby na alergię?
• „turbo”jagoda kamczacka – turbo sok dla całeje rodziny
• o moich sprawdzonych sposobach na podrasowanie tak zwanego „trudnego” smaku oleju z czarnuszki – Olej z czarnuszki – 2 sposoby Pana Tabletki na poprawę smaku

Czy podczas stosowania oleju z czarnuszki należy robić przerwy?

Na to pytanie można odpowiedzieć w dwojaki sposób: traktując czarnuszkę (olej z czarnuszki) jako jeden ze składników codziennej diety lub surowiec ziołowy.

Jeśli w kuchni masz zawsze pod ręką czarnuszkę i używasz jej podczas przygotowania różnych potraw – od czasu do czasu, trudno mówić o przerwach i cyklach stosowania. Znów posługując się przykładem czosnku – czy przykładasz uwagę do jego regularnego stosowania? Ja po prostu używam go wtedy, kiedy pasuje do konkretnego dania. Ewentualnie zjadam więcej, gdy czuję, że coś mnie łapie.

Więc jeśli używasz czarnuszki jako “olej jadalny” – od czasu do czasu- przerwy nie będą potrzebne.

Tym samym płynnie przechodzimy do kwestii stosowania czarnuszki jako surowca ziołowego. Według badań naukowych jej regularne stosowanie może nieść szereg korzyści.

W badaniach zwykle testuje się okres 2-3 miesięcy regularnego stosowania. A co dalej?

Według mnie dobrą praktyką jest zrobienie po takim 2-3 miesięcznym okresie przerwy. Na przykład: 2-3 miesiące stosowania – i drugie tyle przerwy. Czy chociaż 2-3 tygodnie przerwy. Ale nie mam dowodów na to, że przerwy te trzeba robić.

[aktualizacja] Czytam sobie komentarze rodziców w grupach na FB – i trochę się obawiam o Wasze zdrowie 😉 lepiej chyba robić te przerwy ciut częściej – czyli np tydzień stosowania+tydzień przerwy, 2 tygodnie stosowania+2 tygodnie przerwy, albo 3 tygodnie stosowania i 3 tygodnie przerwy. Jakby nie było dzieci mają delikatny przewód pokarmowy – lepiej z niczym nie przesadzać.

A jeśli widzicie, że ten albo inny produkt dziecko nie pasuje, dziecko ma po nim problemy żołądkowe, wysypki, albo po prostu nie toleruje smaku- to kurcze NIC na sile. Olej z czarnuszki to fajny produkt ale nie ma cudów.

Od jakiego wieku można stosować olej z czarnuszki?

Czarnuszka to dla nas roślina egzotyczna. Spróbuję przełożyć to zdanie na naszą polską mowę. Zamiast czarnuszki podstawię polski czosnek.

Od jakiego wieku mogę dziecku podawać czosnek?

Jaka byłaby odpowiedź?

Z pewnością nie zacznę rozszerzania diety noworodka od czosnku. Ale nie ma powodu, żeby czosnku nie dołożyć do zupy kremu czy regularnie stosować jako przyprawy i składnika wzbogacającego dania. Oczywiście raczej nie na surowo.

Analogicznie przedstawia się sytuacja z czarnuszką. Ona także ma ostry, aromatyczny smak – dla dziecko to sensoryczna bomba, rewelacja 🙂 Ale należy zaczynać stopniowo (dosłownie od kropelki). Lepiej i bezpieczniej z posiłkiem.

I polecam mój rewelacyjny przepis na Rubinowy miodek

Szukam dla Was ciekawych przepisów na mikstury z czarnuszką. W Azji mają tego całe mnóstwo 😉

Jak stosować czarnuszkę u dzieci?

To oczywiście zależy od tego, jak rozwija się i jak karmione jest dziecko.

Do 1. r.ż. można ostrożnie podawać ją dzieciom. Ostrożnie, czyli po kilka kropel. Jak już maluch polubi ten aromat, będzie łatwiej podawać go później.

• powyżej 1. r.ż do 3. r.ż przyjąłbym kryterium 40mg na 1kg wagi ciała – jako maksymalną dobową i dobrze tolerowaną dawkę [6], chociaż spotkałem się z zaleceniami, by podawać 1/4 łyżeczki dziennie – zapraszam na Alaantkowy blog.
• powyżej 3. r.ż do 6. roku życia – pół łyżeczki (ok. 2,5 ml)
• powyżej 6. roku życia do 12 r.ż. – jedną łyżeczkę (5 ml)

Kto śledzi Pana Tabletkę ten wie, że o samym oleju z  czarnuszki i o www.olini.pl w głównej mierze dowiedziałem się od zadowolonych rodziców z Facebookowej grupy “Pan Tabletka dla rodziców”. I tak rozpoczęła się nasza współpraca.

Spora część rodziców twierdziła, że ich dziecko zjada olej z czarnuszki bez problemu, część chwaliła się, że dzieciaki wręcz dopominają się o ten produkt. Była też grupa, która potwierdzała, że dzieci mniej chorują, więc traktują to jako kolejny codzienny rytuał. Na równi z myciem zębów.

Według mnie dużo zależy w tej kwestii od podejścia samych rodziców i rzecz jasna od dziecka.

Te pozytywne głosy rozpatruję jako informację, że czarnuszkę da się polubić. Trzeba próbować.

Jak stosować olej z czarnuszki?

Mnóstwo osób pyta o to dawkowanie. Hm, trudno się do tego odnieść, bo czarnuszka i jej przetwory to po prostu produkty spożywcze.

Najczęściej stosowaną i pojawiającą się dawką w badaniach naukowych oraz w różnych opracowaniach jest:

• od 6. roku życia i dorośli – 2,5-5ml oleju dziennie
• od 6. roku życia i dorośli- 1,2-3 g zmielonych nasion

Powyższe dawki pojawiają się w wielu różnych pracach. Nie powodowały większych problemów i są powszechnie uznawane za bezpieczne.

• Moja rada – jeśli chcesz przyjemnie rozpocząć przygodę z olejem z czarnuszki, to:
  • przyjmuj ją z posiłkiem
  • zacznij od kilku kropli
  • stopniowo zwiększaj dawkę
  • łącz z cytryną i miodem/syropem klonowym/syropem z agawy/aloesem
    • polecam mój przepis na Turbomiodek
  • świetnie sprawdza się również połączenie z sokiem z jagody kamczackiej

***

Czy czarnuszka jest bezpieczna w ciąży?

Jeżeli stosujesz ją jako przyprawę lub po prostu używasz podczas przygotowywaniu posiłków – to mocno racjonalizując – olej z czarnuszki jest normalnym olejem jadalnym.

Jeśli chcesz stosować go w większych dawkach i regularnie – traktując jako olej o właściwościach leczniczych – to dobrze byłoby wcześniej skonsultować się z lekarzem.

Tak jak przy każdym innym preparacie/produkcie stosowanym w niestandardowy sposób podczas ciąży.

Każda ciąża jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. Olej z czarnuszki jest uznawany za bezpieczny surowiec, ale oczywiście nikt nie bada takich rzeczy na kobietach w ciąży.

Mogę Cię również odesłać do dietetyk Małgorzaty Jackowskiej (która jest dla mnie, i pewno dla połowy Polski autorytetem w kwestiach żywienia dzieci, niemowląt oraz kobiet w stanie błogosławionym oraz karmiących piersią) – tutaj jej wpis o olejach w diecie mamy i dziecka.

Czarnuszka podczas karmienia piersią?

W przekazach ludowych spotkałem się z informacjami, że czarnuszka uznawana jest za surowiec działający mlekopędnie. Jej ziarna do dzisiaj są powszechnie stosowane w Indiach, właśnie ze względu na tę właściwość. Niestety nie ma solidnych badań, które by ten efekt potwierdzały albo obalały.

Udało mi się dotrzeć do jednej pracy naukowej ( testy odbywały się na zwierzętach), w której wykazano, że wyciąg z czarnuszki zwiększał produkcję mleka średnio aż o 35% [1].

Z drugiej jednak strony czarnuszka posiada właściwości estrogenne (w związku z dużą zawartością fitoestrogenów), a estrogeny działając przeciwstawnie do prolaktyny – hamują laktację.

Moje wnioski? Lepiej wstrzymać się z czarnuszką do momentu ustabilizowania laktacji (tak na wszelki wypadek). Aż burza hormonalna po porodzie minie, a laktacja unormuje się.

Jakie skutki uboczne może powodować czarnuszka?

Generalnie uznawana jest za bezpieczne i dobrze tolerowane ziółko. Potwierdzają to liczne badania, co dokładnie rozpisałem w tym wpisie (dawka toksyczna jest tak wysoka, że trzeba by ją pić duszkiem na litry).

Ale.

No zawsze jest jakieś ale 😉 Są osoby, które mogą być na czarnuszkę nadwrażliwe i reagować na nią alergicznie. Jak na każdy inny produkt począwszy od kurkumy, przez ryby, na czosnku kończąc.

Jest grupa nadwrażliwców, która po zjedzeniu czarnuszki może odczuwać bóle brzucha, dyskomfort, odbijanie, biegunkę lub zatwardzenie.

Olej z czarnuszki przy podaniu na skórę może wywoływać lokalne uczulenia (zaczerwienienie, pokrzywkę, pieczenie itd.).

Warto więc rozpoczynać przygodę z czarnuszką od małych ilości.

„Czy olej z czarnuszki nie obniży za bardzo ciśnienia?”

Faktycznie udowodniono, że czarnuszka może wykazywać takie działanie. Czy może się ono łączyć np. z działaniem leków obniżających ciśnienie i spowodować niebezpieczne konsekwencje? Czy wręcz przeciwnie – prowadzić do unormowania ciśnienia?

Jedyna prawidłowa odpowiedź na to pytanie brzmi – to zależy:

• od dawki czarnuszki jaką chcesz stosować – ryzyko rośnie wraz z dawką
• od tego, czy stosujesz ją regularnie czy tylko jako przyprawę w kuchni
• od Twoich predyspozycji i przyczyn nadciśnienia

Wszystko wskazuje na to, że korzyści przewyższają ryzyko. Z pewnością warto przyłożyć się do regularnej kontroli ciśnienia w momencie, gdy rozpoczynamy wprowadzamy czarnuszki w większych dawkach.

Podobnie wygląda sytuacja z każdym innym działaniem czarnuszki – np.: obniżającym poziom cukru we krwi, immunostymylującym i rozrzedzającym krew – jeśli stosujesz na stałe jakiekolwiek leki – porozmawiaj wcześniej z lekarzem lub farmaceutą.

Czy czarnuszkę można stosować razem z antybiotykiem?

Podobno klienci często pytają o to dream team z www.olini.pl.

Hm, jak już wspominałem – traktuję czarnuszkę podobnie jak czosnek. Czy zastanawiałeś się kiedyś, czy możesz jeść czosnek podczas kuracji antybiotykiem?

No właśnie 🙂

Czy można stosować jednocześnie tran i olej z czarnuszki?

Według mnie jak najbardziej można. Te dwa produkty będą się uzupełniać.

Tran zawiera między innymi nienasycone kwasy tłuszczowe DHA i EPA i naturalną witaminę D3. Olej z czarnuszki zawiera inny zestaw nienasyconych kwasów tłuszczowych + tymochinon o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym i imunomodulującym itd.

Alternatywą dla tranu są oczywiście regularnie zjadane (2 razy w tygodniu 15og) tłuste ryby morskie 🙂

A dla czarnuszki trudno znaleźć alternatywę.

Czy dziecku 6 letniemu z AZS można podawać jednocześnie olej z czarnuszki i wiesiołka czy lepiej naprzemiennie? Oba te olejki pomagają nam na problemy skórne ale nie chciałabym „przedobrzyć”. Będę wdzięczna za radę.

[Pytanie Kasi z grupy na FB „Pan Tabletka dla rodziców„]

Według mnie można stosować te oleje równolegle. Regularna picie oleju z wiesiołka pomaga niektórym osobom na stan skóry i błon śluzowych. A czarnuszka przy AZSach – to pomaga i wewnętrznie i zewnętrznie.

Skupiłbym się więc na tym, żeby czarnuszkę podawać wg zasad które opisałem wyżej w tym wpisie – a olej z wiesiołka po prostu wpasowć w dietę, zamiast innych tłuszczów 🙂

Warto przeczytać:

• jakie działanie czarnuszki jest potwierdzone badaniami?
• jak smacznie podawać czarnuszkę – „Rubinowy miodek”!
  
• naturalne sposoby na alergię?
• „turbo”jagoda kamczacka – turbo sok dla całeje rodziny
• o moich sprawdzonych sposobach na podrasowanie tak zwanego „trudnego” smaku oleju z czarnuszki – Olej z czarnuszki – 2 sposoby Pana Tabletki na poprawę smaku

Czy każdy olej z czarnuszki będzie taki sam? Jak wybrać taki, by efekty zdrowotne były jak najlepsze?

Oczywiście, że nie będzie taki sam. Najlepszy będzie świeży, nierafinowany, niefiltrowany olej. I koniecznie tłoczony na zimno.

Właśnie taki olej ma najwięcej korzystnych bioaktywnych związków. Przechowuje się go oczywiście w lodówce.

Na rynku dostępne są różne oleje wielu producentów.

Dlaczego do współpracy wybrałem Olini?

Udało mi się do czarnuszkowego projektu pozyskać Rodzinną Olejarnię Olini, która pod Wrocławiem tłoczy najwyższej jakości oleje na zamówienie. Czyli Ty kupujesz produkt w ich sklepie, a oni dopiero wtedy go wytłaczają.

Za jakość Olini.pl mogę ręczyć. Możesz też kupić u nich ziarna czarnuszki od polskich dostawców 🙂 wynegocjowałem również dla Ciebie 10% rabat na cały asortyment – z kodem PANTABLETKA.

Niezależnie od tego, gdzie kupujesz olej, zwróć uwagę, żeby był:

• tłoczony na zimno
• nierafinowany
• niefiltrowany
• super jeśli będzie wyciskany świeżo
• sprawdź czy jest przechowywany w lodówce

Tą miłą rekomendacją żegnam się.

Zdrowo pozdrawiam,

Pan Tabletka

Marcin

P.S.

A to duma Olini.pl:

Bibliografia:

[1] Hosseinzadeh, Hossein & Tafaghodi, Mohsen & Jalal Mosavi, Mojdeh & Taghiabadi, Elahe. (2013). Effect of Aqueous and Ethanolic Extracts of Nigella sativa Seeds on Milk Production in Rats. Journal of acupuncture and meridian studies. 6. 18-23. 10.1016/j.jams.2012.07.019.

Pozostałem pozycje w tym wpisie.

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.