Laktoferyna – co ma wspólnego z odpornością? + analiza Pana Tabletki

Czym jest laktoferyna? Skąd się bierze? Jak, i czy w ogóle działa? W poniższym wpisie przedstawię Wam konkretne fakty na temat tego populanego suplementu (zobaczymy, co mówi o nim nauka). A na koniec odpowiemy sobie na zasadnicze pytanie – czy laktoferyna jest w stanie poprawić odporność? Opowiem o tym, dla kogo jest przeznaczony, a do tego sprawdzę, co słychać na rynku suplementów.

Czym jest laktoferyna?

Laktoferyna (LF) jest białkiem, które jest naturalnie wytwarzane przez nasz organizm. To (fachowo) glikoproteina z rodziny transferyn, która występuje w ziarnistościach granulocytów obojętnochłonnych oraz wielu wydzielinach ustrojowych, takich jak np. mleko, ślina, łzy, płyn mózgowo-rdzeniowy, żółć, pot czy woskowina uszna. Jednak zdecydowanym liderem, jeśli chodzi o jej zawartość jest siara (ok. 7 g/l) oraz ludzkie mleko (ok. 2-4 g/l). Pewne, choć zdecydowanie mniejsze, ilości laktoferyny są obecne w mleku krowim.

Laktoferyna ludzka (hLF) i laktoferyna bydlęca (bLF) wykazują do siebie duże podobieństwo (na poziomie ok. 77%).  W większości badań klinicznych oraz do produkcji suplementów diety używa się właśnie tej drugiej. Generalnie laktoferyna uważana jest za substancję bezpieczną, dobrze tolerowaną, która bardzo rzadko powoduje działania niepożądane.

***

Rola laktoferyny w organizmie człowieka

Laktoferyna to niewątpliwie bardzo ciekawe białko i nie dziwi fakt, że od lat jest przedmiotem zainteresowania wielu badaczy. Jak dotąd wielu z nich udało się uzyskać bardzo obiecujące wyniki – i OBIECUJĄCE jest tutaj słowem kluczem, bo obecnie nie dysponujemy żadnymi zaleceniami czy wytycznymi do jej stosowania czy to przez dzieci czy przez dorosłych.

Niedobory żelaza

Laktoferyna reguluje ilość żelaza wchłanianego w jelicie poprzez wpływ na transport tego pierwiastka. Dostępne badania wskazują m. in., że stosowanie laktoferyny bydlęcej w odpowiednich dawkach może być równie skuteczna w leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza u kobiet w ciąży, co stosowanie siarczanu żelaza, a przy tym nie daje ona tylu działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, co siarczan żelaza.

Działanie przeciwdrobnoustrojowe

Mechanizm działania przeciwbakteryjnego laktoferyny nie jest skomplikowany – dzięki swojej budowie wykazuje bardzo duże powinowactwo do jonów żelaza i tworzy z nimi silne, odwracalne kompleksy (połączenia). Tak związane żelazo jest niedostępne dla bakterii, a jak wiadomo jest ono niezbędne do ich wzrostu i rozmnażania. Ale to nie wszystko. Laktoferyna potrafi działać na bakterie także bezpośrednio:

•  łączy się z ich ścianą komórkową (a konkretnie z lipopolisacharydami) doprowadzając do jej uszkodzenia…
• …następnie wycieku składników wewnątrzkomórkowych i śmierci drobnoustroju…
• …a także zaburza metabolizm w komórkach bakterii, utrudniają przyczepianie się do komórek gospodarza i tworzenie biofilmu [2-5].

Poza działaniem przeciwbakteryjnym przypisuje się jej działanie:

• przeciwwirusowe,
• przeciwgrzybicze,
• działanie przeciwpasożytnicze,
• przeciwnowotworowe,
• immunomodulujące
• oraz wspierające rozwój mikroflory jelitowej Bifidobacterium and Lactobacillus.

A czy te właściwości laktoferyny można wykorzystać w praktyce? 

Próbowano to sprawdzić chociażby np. poprzez ocenę, czy podawanie laktoferyny zmniejsza ryzyko występowania sepsy u wcześniaków oraz sepsy i martwiczego zapalenia jelit u noworodków, jednak efekt tych prac nie jest zadowalający – chociaż przeprowadzone badania sugerują taki kierunek wykorzystania laktoreryny, to jakość tych dowodów jest niska do umiarkowanej [6-9].

O dojrzewaniu układu pokarmowego piszę dużo więcej w mojej książce „Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?”

***

Wspieranie odporności

Wszystkie funkcje laktoferyny i mechanizmy działania nie zostały jeszcze do końca poznane. Wiadomo jednak, że stanowi bardzo ważny element nieswoistej odpowiedzi immunologicznej dziecka – czyli jego podstawowej linii obrony przed chorobami.

Powoli pojawiaja się doniesienia naukowe o istotnej roli laktoferyny w zmniejszaniu ryzyka zachorowania na chociażby infekcje dróg oddechowych, co nie zmienia faktu, że istnieją i takie prace, z których jasno wynika, że np. jeśli chodzi o infekcje wirusowe, na razie próżno o stawianie konkretnych wniosków i sprawa wymaga dogłębniejszego zbadania.

***

Laktoferyna tylko dla noworodków?

Nie bez powodu najwięcej laktoferyny znajduje się w siarze (pierwszy mleku) i mleku matki – bo to właśnie w życiu najmłodszych ma ona ogromne znaczenie. Przez to, a właściwie to dzięki temu, że układ pokarmowy noworodków i niemowląt jest jeszcze niedojrzały – czyli sok żołądkowy jest mniej kwaśny niż u dorosłego, a bariera jelitowa jest słabsza – laktoferyna nie ulega całkowitemu strawieniu i jej duże pokłady trafiają do jelit i do ich krwioobiegu, wspomagając wchłanianie żelaza i pełniąc rolę immunomodulującą. Tak więc laktoferyna jako składnik siary i kobiecego pokarmu stanowi element płaszcza ochronnego, który zabezpiecza organizm noworodków i niemowląt przed niebezpieczeństwami świata zewnętrznego. (Tym samym mamy kolejny, konkretny dowód „za” promowaniem naturalnego sposobu karmienia dzieci. Mleko mamy rządzi!)

A co ze stosowaniem laktoferyny przez dorosłych?

Tutaj trudno o jedną konkretną odpowiedź, ponieważ trawienie laktoferyny w przewodzie pokarmowym osób dorosłych jest dość słabo poznane, a dostępne „dowody” na to, co się z nim dzieje, po jego spożyciu, niejednokrotnie się wykluczają – bo co prawda białka są trawione w naszych przewodach pokarmowych peptydów i dalej do aminokwasów, co wiązałoby się z tym, że podczas takiego trawienia cząsteczka laktoferyny ulega degradacji a jej dotychczasowe funkcje ulegają zmianie, ale… niewykluczone, że to „trawienie” działa jednak korzystnie na jej właściwości. I bądź tu mądry 😀

***

Hity z reklam, hity z internetów – czyli ściemy marketingowe

Co o swoich produktach mówią producenci? Co znajdziemy w opisie tych suplementów? A różnie to bywa – ale zawsze więcej niż wynika z badań naukowych, np:

• informację o wspomaganiu odporności
  • owszem to prawda – ale to nie jest środek na niechorowanie
• no i o zwalczaniu infekcji
  • to już lekka przesada – laktoferyna nie ma aż tak silnego działania, żeby samodzielnie zwalczyć infekcję
• albo o regeneracji nabłonka jelitowego i wspieraniu rozwoju flory jelitowej
  • słowo „wspieranie” to słowo klucz.

Na tę chwilę uważam, że jest to grubymi nićmi szyte – nie znalazłem badań, które by jednoznacznie potwierdzały takie deklaracje. Jeśli badania/dowody się pojawią – to chętnie zmienię zdanie.

Uff, nie mam trochę siły do tego podrozdziału 😉

Generalnie im droższy suplement diety albo żywność medyczna (mniej oklepana nazwa na suplementy) to możesz się dowiedzieć że w zasadzie laktoferyna to jest zaginionym Graalem medycyny. No i działa cuda na odporność.

Laktoferyna jest ciekawą substancją – ale odporność – nie jest czymś zero-jedynkowym – czymś co się ma albo czego się nie ma. I nie jest czymś, co można włączyć podaniem jednego super-białka. Jeśli czytałaś już moją „Odporność” – to doskonale rozumiesz o czym mowa 🙂

***

Laktoferyna – analiza dostępnych preparatów i opinia Pana Tabletki

Na rynku dostępne są jedynie suplementy diety z laktoferyną. Nie ma preparatów o statusie leku zawierających ten składnik – czyli żeby wybrać dobry preparat i nie przepłacić za oszukańcze reklamy i sieczkę marketingową jak z TV i MLMów – kluczowy jest zaufany i wiarygodny producent. To podstawa.

Laktoferyna krople

Suplement diety, krople 7 ml, aktualną cenę (28-45 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęta i dzieci do 3 roku życia: 12 kropli dziennie.
• Dzieci powyżej 3 roku życia: 24 krople dziennie.

Skład w dziennej porcji (12 kropli):

• Laktoferyna – 100 mg

Laktoferyna krople – opinia Pana Tabletki:

Hmm czy 100 mg laktoferyny to dużo czy mało? Trudno powiedzieć, bo to nie lek – brakuje dobrych badań na to, ile to mało, a ile to dużo? Tak jak pisałem wyżej, wpływ laktoferyny na odporność jest słabo udowodniony w kontekście dodatkowej suplementacji – więc to z pewnością nie jest środek na „niechorowanie” dziecka. Ale może stosunkowo bezpiecznie (jako składnik polepszający wchłanianie) pomóc w sytuacji, kiedy walczycie z niedoborem żelaza – na to już mamy badania. Tylko uzupełnianie żelaza trzeba robić mądrze, kontrolując jego poziom i najlepiej pod okiem lekarza – bo nadmiar żelaza może szkodzić. Ale niedobór również. Na plus brak cukru i substancji dodatkowych. Laktoferyna jest pozyskiwana z mleka krowiego, więc jeśli dziecko ma bardzo silną alergię na BMK to lepiej uważać. *** Aktualną cenę (28-45 PLN) i dostępność Laktoferyna krople sprawdzisz tutaj.

***

Laktoferyna saszetki

Suplement diety, 15 saszetek, aktualną cenę (23-42 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęcia i dzieci: 1 saszetka.
• Dorośli: 2 saszetki.

Skład w dziennej porcji (1 saszetka):

• Laktoferyna – 100 mg

Laktoferyna saszetki – opinia Pana Tabletki:

Wszystko analogicznie jak wyżej ⬆⬆⬆ Chociaż minusem laktoferyny w tej postaci będzie obecność maltodekstryny w składzie – czyli po prostu cukru Lepiej wybrać krople.  *** Aktualną cenę (23-42 PLN) i dostępność Laktoferyna saszetki sprawdzisz tutaj.

***

Laktoferyna kapsułki

Suplement diety, 15 kapsułek, aktualną cenę (26-42 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęta i małe dzieci: 1 kapsułka dziennie.
• Dzieci i dorośli: 2 kapsułki dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 kapsułka):

• Laktoferyna – 100 mg

Laktoferyna kapsułki – opinia Pana Tabletki:

I znowu analogiczny produkt  ⬆⬆⬆ Forma kapsułek może być wygodniejsza dla starszych dzieci i dorosłych. Jeśli ktoś ma problem z anemią ? – to jako wspomaganie leczenia wydaje się ok. Ale w składzie, podobnie jak w saszetkach znajdziemy maltodekstrynę – cukier  *** Aktualną cenę (26-42 PLN) i dostępność Laktoferyna kapsułki sprawdzisz tutaj.

***

BLF 100

Suplement diety, 10 saszetek, aktualną cenę (41-50 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęta i dzieci: 1 saszetka dziennie.
• Dorośli: 2-4 saszetki dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 saszetka):

• Laktoferyna – 100 mg
• Fruktooligosacharydy – 400 mg

BLF 100 – opinia Pana Tabletki:

Jeśli chodzi o samą laktoferynę to preparat podobny do poprzedników. Ma jednak przewagę jeśli chodzi o samą postać saszetek. Zamiast zbędnej maltodekstryny w składzie mamy fruktooligosacharydy (FOS) FOS to złożone cukry, które nie są trawione w przewodzie pokarmowym, ale stanowią bardzo dobrą pożywkę dla bakterii prebiotycznych. Czyli ich obecność w składzie na plus. *** Aktualną cenę (41-50 PLN) i dostępność BLF sprawdzisz tutaj.

***

Immuferyna

Suplement diety, 20 kapsułek, aktualną cenę (31-50 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęta powyżej 1. miesiąca życia i dzieci: 1 kapsułka dziennie.
• Dorośli: 2 kapsułki dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 kapsułka):

• Laktoferyna – 100 mg
• Inulina – 200 mg

Immuferyna – opinia Pana Tabletki:

Kolejna laktoferyna w kapsułkach w tej samej ilości. Tym razem z dodatkiem inuliny, która podobnie jak FOS jest prebiotykiem – pożywką dla flory bakteryjnej układu pokarmowego Forma kapsułek może być wygodniejsza dla starszych dzieci i dorosłych. Jeśli ktoś ma problem z anemią – to jako wspomaganie leczenia wydaje się ok. *** Aktualną cenę (31-50 PLN) i dostępność Immuferyna sprawdzisz tutaj.

***

Lactovirina

Suplement diety, 15 kapsułek, aktualną cenę (23-33 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Dorośli: 1 kapsułka dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 kapsułka):

• Laktoferyna – 100 mg
• Cynk – 10 mg

Lactovirina – opinia Pana Tabletki:

Zawartość laktoferyny jak w każdym poprzednim preparacie. Ze względu na zawartość cynku mamy tutaj kapsułki tylko dla dorosłych. Cynk w całkiem niezłej dawce i dobrze przyswajalnej postaci. Cynk wpływa na reakcje odpornościowe, zapobiegając infekcjom. Ale pamiętajcie – nie jest to cudowny środek na nie-chorowanie. Ten skład wydaje się być całkiem OK. *** Aktualną cenę (23-33 PLN) i dostępność Lactovirina sprawdzisz tutaj.

***

Laktoferyna 100 kapsułki

Suplement diety, 15 kapsułek, aktualną cenę (17-21 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Niemowlęta i dzieci: 1 kapsułka dziennie.
• Dorośli: 2 kapsułki dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 kapsułka):

• Laktoferyna – 100 mg
• Fruktooligosacharydy – 50 mg

Laktoferyna 100 kapsułki – opinia Pana Tabletki:

W składzie laktoferyna i fruktooligosacharydy – czyli pożywka dla probiotycznych bakterii. Wygląda w porządku. Bez zbędnych dodatków w składzie i w korzystnej cenie *** Aktualną cenę (17-21 PLN) i dostępność Laktoferyna 100 kapsułki sprawdzisz tutaj.

***

Laktistim

Suplement diety, 30 tabletek do ssania, aktualną cenę (29-35 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Zalecane spożycie:

• Dzieci powyżej 3. do 10 roku życia: 1 tabletka dziennie.
• Dzieci powyżej 10. roku życia i dorośli: 1-2 tabletki dziennie.

Skład w dziennej porcji (1 tabletka):

• Laktoferyna – 100 mg
• Propolis – 50 mg
• Witamina C – 24 mg
• Cynk – 5mg
• Selen 27,5 mcg

Laktistim – opinia Pana Tabletki:

Laktoferyna jak w poprzednich preparatach. Cynk w kiepskiej postaci, a reszta składników raczej w znikomych ilościach. Hmm mam wrażenie, że trochę przekombinowany produkt. *** Aktualną cenę (29-35 PLN) i dostępność Laktistim sprawdzisz tutaj.

***

Laktoferyna – podsumowanie

Generalnie rzecz biorąc – laktoferyna to ciekawa substancja. Badania nad jej wykorzystaniem w różnych schorzeniach są obiecujące – ale w mojej ocenie ciągle za słabe, że uznać ją za  jakieś cudowne odkrycie.

Co mogę powiedzieć Wam na pewno? Laktoferyna zdecydowanie nie jest środkiem na niechorowanie – bo taki nie istnieje. Ale może być pomocna w podnoszeniu żelaza i wychodzeniu z anemii – co w jakiś sposób może odporność wzmocnić – ponieważ anemia mocno osłabia wydolność całego organizmu.

Jeśli chodzi o mnie – to czekam na więcej konkretnych i dobrze zaprojektowanych badań.

Serdeczności,
Pan Tabletka

Marcin

***

Bibliografia:

1. Abu Hashim H, Foda O, Ghayaty E. Lactoferrin or ferrous salts for iron deficiency anemia in pregnancy: A meta-analysis of randomized trials. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2017 Dec;219:45-52. doi: 10.1016/j.ejogrb.2017.10.003. Epub 2017 Oct 4. PMID: 29059584
2. Artym J.: Laktoferyna – strażnik procesów przyswajania żelaza. Postępy biologii komórki, 2015, 2, 283-308. 
3. Puddu P., Valenti P., Gessani S.: Immunomodulatory effects of lactoferrin on antigen presenting cells. Biochimie. 2009, 91, 11-18.
4.  Valenti P., Antonini G.: Lactoferrin: an important host defence against microbial and viral attack. Cellular and Molecular Life Sciences, 2005.
5. Jamka M.: Rys historyczny wiedzy o laktoferynie. Historical overview on knowledge about lactoferrin. Acta Medicorum Polonorum, 2017, 7, zeszyt 2. 
6. Razak, A., & Hussain, A. (2021). Lactoferrin Supplementation to Prevent Late-Onset Sepsis in Preterm Infants: A Meta-Analysis. American journal of perinatology, 38(3), 283–290. https://doi.org/10.1055/s-0039-1696676
7. Pammi, M., & Abrams, S. A. (2019). Enteral lactoferrin for the treatment of sepsis and necrotizing enterocolitis in neonates. The Cochrane database of systematic reviews, 5(5), CD007138. https://doi.org/10.1002/14651858.CD007138.pub4
8. Pammi, M., & Abrams, S. A. (2015). Oral lactoferrin for the prevention of sepsis and necrotizing enterocolitis in preterm infants. The Cochrane database of systematic reviews, (2), CD007137. https://doi.org/10.1002/14651858.CD007137.pub4
9. Sharma, D., Shastri, S., & Sharma, P. (2017). Role of lactoferrin in neonatal care: a systematic review. The journal of maternal-fetal & neonatal medicine : the official journal of the European Association of Perinatal Medicine, the Federation of Asia and Oceania Perinatal Societies, the International Society of Perinatal Obstetricians, 30(16), 1920–1932. https://doi.org/10.1080/14767058.2016.1232384
10. Lu L., Hangoc G., Oliff A.: Protective influence of lactoferrin on mice infected with the polycythemia-
    -inducing strain of Friend virus complex, Cancer Res, 1987, s. 4184-4188.
11. Wang, B., Timilsena, Y. P., Blanch, E., & Adhikari, B. (2019). Lactoferrin: Structure, function, denaturation and digestion. Critical reviews in food science and nutrition, 59(4), 580–596. https://doi.org/10.1080/10408398.2017.1381583
12. Sinopoli, A., Isonne, C., Santoro, M. M., & Baccolini, V. (2022). The effects of orally administered lactoferrin in the prevention and management of viral infections: A systematic review. Reviews in medical virology, 32(1), e2261. https://doi.org/10.1002/rmv.2261
13. Ali AS, Hasan SS, Kow CS, Merchant HA. Lactoferrin reduces the risk of respiratory tract infections: A meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Nutr ESPEN. 2021 Oct;45:26-32. doi: 10.1016/j.clnesp.2021.08.019. Epub 2021 Sep 3. PMID: 34620326.
14. Berlutti F., Pantanella F, Natalizi T.,  Frioni A., Paesano R., Polimeni A., Valenti P.: Antiviral Properties of Lactoferrin—A Natural Immunity Molecule. Molecules, 2011, 16, 6992-7018.
15. Al-Sheikh H.: Effect of Lactoferrin and Iron on the Growth of Human Pathogenic Candida Species. Pakistan Journal of Biological Sciences. 2009, 12: 91-94.
16. Kirkpatrick C. H.: Inhibition of growth of Candida albicans by iron-unsaturated lactoferrin: relation to
    host-defense mechanisms in chronic mucocutaneous candidiasis, The Journal of Infectious Diseases, 1971, 539-544.
17. Zarember K. A.: Antifungal activities of natural and synthetic iron chelators alone and in combination with azole and polyene antibiotics against Aspergillus fumigatus. Antimicrob Agents Chemother, 2009, 53, 2654-2656.
18. Tursi A., Elisei W., Brandimarte G., Glorgetti G., Modeo E., Aiello F.: Effect of lactoferrin supplementation on the effectiveness and tolerability of a 7-day quadruple therapy after failure of a first attempt to cure Helicobacter pylori infection. Med. Sci. Monit., 2007, 13, 187–190.
19. Naidu A.S., Chen J., Martinez C., Tulpinski J., Pal B., Fowler R.S.: Activated lactoferrin’s ability to inhibit Candida growth and block yeast adhesion to the vaginal epithelial monolayer. J. Reprod. Med., 2004, 49, 859–866.
20. Kozu T., Iinuma G., Ohashi Y., Saito Y., Akasu T., Saito D., Alexander D. B., Iigo M., T.
    Kakizoe T., Tsuda H.: Effect of orally administered bovine lactoferrin on the growth of adenomatous colorectal polyps in a randomized, placebo-controlled clinical trial Takahiro Kozu, Cancer Prev Res., 2009, 2, 975–983.
21. Manzoni P., Rinaldi M., Cattani S.: Italian Task Force for the Study and Prevention of Neonatal Fungal Infections, Italian Society of Neonatology. Bovine lactoferrin supplementation for prevention of late-onset sepsis in very low-birth-weight neonates: a randomized trial. J. Am. Med. Assoc., 2009, 1421–1428.

22.  King J. C. Jr, Cummings G. E., Guo N., Trivedi L., Readmond B. X., Keane V., Feigelman S., de Waard R.: A Double-Blind, Placebo-Controlled, Pilot Study of Bovine Lactoferrin Supplementation in Bottle-fed Infants. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2007, 44, 245-251.

23. Paesano R., Torcia F., Berluti F., Pacifici E., Ebano V., Moscarini M., Valenti P.: Oral administration of
    lactoferrin increases hemoglobin and total serum iron in pregnant women. Biochem Cell Biol 2006;
    84: 377-380.

24. Paesano R., Berluti F., Pietropaoli M., Goolsbee W., Pacifici E., Valenti P.: Lactoferrin efficacy versus
    ferrous sulfate in curing iron disorders in pregnant and non-pregnant women. Int. J. Immunopathol
    Pharmacol, 201o, 23, 577-587.
25. Mulder AM, Connellan PA, Oliver CJ, Morris CA, Stevenson LM (2008) Bovine lactoferrin supplementation supports immune and antioxidant status in healthy human males. Nutr Res 28:583–589

Podobne Te artykuły również
mogą cię zainteresować

Tabletki na oczy – które będą najlepsze?

Analizy

5 września 2024

Maści na odparzenia pieluszkowe i pod pampersa – analiza i opinie

Analizy

3 września 2024

Syropy na odporność dla dzieci – analiza i opinia Pana Tabletki

Analizy

28 sierpnia 2024

Witaminy dla dzieci – jak wybrać najlepsze? Analiza i opinia Pana Tabletki

Analizy

27 sierpnia 2024