Koenzym Q10 – analiza i opinia Pana Tabletki

Koenzym Q10, znany także jako ubichinon, to organiczny związek, którego obecność w organizmie jest niezbędna dla jego prawidłowego funkcjonowania. W dzisiejszym wpisie omówimy, czym jest koenzym Q10, jak wpływa na nasze zdrowie i co jeść, by zwiększyć jego ilość w diecie. Przyjrzymy się najnowszym badaniom naukowym odnośnie jego roli w prewencji różnych schorzeń. Na końcu przeanalizujemy kilka popularnych suplementów diety z koenzymem Q10 i sprawdzimy, które wypadają najlepiej. Zapraszam na nowy wpis!

Koenzym Q10 właściwości – czym jest i jakie ma dla nas znaczenie?

Koenzym Q10 jest bardzo ciekawym i ważnym dla funkcjonowania naszego organizmu związkiem. Zaliczany jest do substancji witaminopodobnych, gdyż jest naturalnie produkowany przez ludzkie tkanki, jak i dostarczany z pożywieniem (dlatego możesz spotkać się z nazwą witamina Q10, lecz jest nie do końca prawidłowa). 

Głównym miejscem „stacjonowania” koenzymu Q10 są mitochondria – malutkie organella obecne w każdej żywej komórce, gdzie bierze udział w produkcji energii. Jego zredukowana forma (ubichinol) posiada zdolność wiązania wolnych rodników tlenowych, czyli ma właściwości antyoksydacyjne. Oznacza to, że:

• chroni przed uszkodzeniami białek, lipidów czy kwasów DNA w każdej komórce,
• pośrednio zapobiega rozwojowi różnych schorzeń,
• przyspiesza regenerację komórek,
• działa przeciwstarzeniowo.

Dodatkowo koenzym Q10 bierze udział w produkcji energii w mitochondriach, tzw. ATP.

***

Koenzym Q10 działanie na nasze zdrowie… i nie tylko

Na przestrzeni ostatnich lat działanie koenzymu Q10 zostało dość szeroko przebadane, jednak wyniki niektórych badań są ze sobą sprzeczne. 

Koenzym Q10 a układ sercowo-naczyniowy

Z przeprowadzonych jak dotąd badań wynika, że posiada szczególnie korzystny wpływ na układ krążenia. Jego stosowanie (w dawkach od 30 do 300 mg na dobę) dało pozytywne wyniki u chorych na:

• chorobę niedokrwienną serca,
• niewydolność krążenia,
• kardiomiopatie.

W jednym z badań dowiedziono, że suplementacja w dawce 120 mg przez 28 dni znacząco zmniejszała ryzyko kolejnego zawału serca. Istnieją także doniesienia, że Q10 chroni przed rozwojem miażdżycy, jednak część badaczy temu zaprzecza.

Koenzym Q10 a układ nerwowy

Ubichinon został także szeroko przebadany pod kątem wpływu na układ nerwowy i działania neuroprotekcyjnego. Przede wszystkim wykazano, że suplementacja w dawce 150 mg przez okres 4 miesięcy zmniejszała ilość, czas trwania i nasilenie migrenowego bólu głowy i towarzyszących mu objawów. Pojedyncze badania donoszą także, że może okazać się przydatny w hamowaniu rozwoju chorób neurodegeneracyjnych (choroby Parkinsona czy demencji starczej) oraz poprawiać stan osób cierpiących na depresję.

Czy CoQ10 wyleczy cukrzycę?

Nie ma wystarczających dowodów, aby potwierdzić jego skuteczność CoQ10 w obniżaniu poziomu glukozy we krwi, insuliny ani hemoglobiny glikowanej. Piszę do Was o tym, bo możecie spotkać się z informacjami, że koenzym Q10 nie jest wskazany dla osób z cukrzycą, ze względu na ryzyko wywołania hipoglikemii w połączeniu z lekami przeciwcukrzycowymi. Jednak po zweryfikowaniu tematu, okazuje się być to przestrogą na wyrost – przynajmniej na ten moment, bo jak wskazują wyniki badań, CoQ10 nie jest w stanie na tyle obniżyć poziomu glukozy we krwi, aby w połączeniu z działaniem leków hipoglikemizujących, wywołać stan zagrażający zdrowiu czy życiu. 

W czym jeszcze koenzym Q10 może być pomocny?

Sprzeczne lub niewystarczające dowody na skuteczność koenzymu Q10 dotyczą badań odnośnie choroby Alzheimera, cukrzycy, astmy i POChP, poprawy kondycji i wydolności u sportowców, zespołu przewlekłego zmęczenia, wpływu na męską rozrodczość oraz łagodzenia objawów związanych z PCOS. Nie jest też pewne czy obniża poziom cholesterolu LDL (czyli tego „złego”) i lipidów we krwi oraz ciśnienia tętniczego.

Koenzym Q10 – broń na zmarszczki i starzenie się cery

Właściwości koenzymu Q10 (wiązanie wolnych rodników tlenowych odpowiedzialnych za uszkodzenia lipidów, białek i DNA oraz ochrona błon komórkowych przed czynnikami zewnętrznymi i hamowanie utraty cennych substancji z wnętrza komórek) sprawiły, że jest chętnie stosowany w kosmetykach i nutriceutykach (grupa suplementów, które mają „upiększać od wewnątrz”) przeciwstarzeniowych. W jednym z badań zaobserwowano poprawę jędrności i gładkości skóry oraz spłycenie zmarszczek po suplementacji w dawce 50 mg przez 12 tygodni. Warto zastanowić się nad jego przyjmowaniem latem, gdy skóra jest narażona na promieniowanie UV, które generuje w komórkach stres oksydacyjny.

***

Jak zwiększyć ilość koenzymu Q10 w diecie?

Ubichinon jest produkowany naturalnie w organizmie i największe jego ilości występują w tkankach serca, wątroby i nerek. Dostarczamy go także z dietą.

Dobrymi źródłami koenzymu Q10 są:

• mięso – szczególnie serca i wątróbka drobiowa, wieprzowa i wołowa; co ciekawe, bardzo duże ilości koenzymu Q10 stwierdzono w mięsie … 🦌renifera!
• ryby i owoce morza 🐠🦐 – warto zjadać sardynki, śledzie, makrele, łososia czy krewetki
• w warzywach 🥦🥕 zawartość koenzymu Q10 jest niewielka – najwięcej jest go w pietruszce i brokułach
• dla wegan całkiem dobrym źródłem są orzechy i oleje 🥜 (głównie oliwa z oliwek).

Na skalę przemysłową koenzym Q10 pozyskuje się na drodze syntezy chemicznej. Może być także produkowany z wykorzystaniem bakterii z rodzaju 🦠 Agrobacterium tumefaciens.

Naukowcy sugerują, że dzienne dobowe spożycie z dietą ubichononu powinno wynosić między 30-100 mg, a w niektórych schorzeniach zalecane jest zwiększenie dawki (np. podczas stosowania statyn). Jednak z racji tego, że na naszych europejskich stołach dość rzadko goszczą serce i wątróbka, spożycie koenzymu Q10 jest zazwyczaj niedostateczne.

***

Czy każdy może stosować koenzym Q10 bez ograniczeń?

🚨🚨🚨 Osoby z niskim ciśnieniem krwi, stosujące leki je obniżające oraz chorujące na cukrzycę powinny zachować szczególną ostrożność, jeśli sięgają po suplementy z koenzymem Q10. Może on także osłabiać działanie warfaryny i zmieniać parametry krzepnięcia krwi.

👍 Koenzym Q10 jest na ogół dobrze tolerowany, u niektórych osób przy dłuższym stosowaniu może wywoływać problemy trawienne (nudności, wymioty czy spadek apetytu).

🤰🤱 Jeśli chodzi o stosowanie Q10 przez kobiety w ciąży i karmiące piersią zdania są podzielone. Istnieją badania, że może ułatwiać zajście w ciążę kobietom z PCOS oraz obniżać ryzyko stanu przedrzucawkowego u ciężarnych, jednak każdy przypadek jest inny i musi zostać skonsultowany przez lekarza prowadzącego. Część badań potwierdza, że nie ma przeciwwskazań do stosowania koenzymu Q10 w czasie karmienia piersią – występuje on naturalnie w kobiecym mleku i jego ilość wzrasta nieznacznie przy doustnej suplementacji, dodatkowo jego toksyczność jest znikoma nawet w dużych dawkach. Potrzebne są jednak dalsze badania dla całkowitej pewności co do jego bezpieczeństwa.

***

Koenzym Q10 – jak wybrać dawkę?

Koenzym Q10 jest substancją dobrze rozpuszczalną w tłuszczach, więc większość preparatów doustnych ma postać olejowych kapsułek, ale dostępne są też krople, spray’e, a nawet pastylki do ssania na problemy z dziąsłami. 

Generalnie rozpiętość dawek w suplementach jest dość duża – od 30 mg do 200 mg – jak wybrać tą odpowiednią dla siebie? Z racji tego, że z wiekiem spada ilość CoQ10 produkowanego naturalnie przez organizm, wyższe dawki przeznaczone są raczej dla osób starszych. Należy pamiętać, że preparaty z koenzymem Q10 nie są lekami, nie mają działania terapeutycznego, chociaż ich suplementacja może mieć większe znaczenie u osób z chorobami serca, miażdżycą, po zawale serca czy cierpiących na migrenę. 

***

Naturalny czy syntetyczny?

Koenzym Q10 występuje naturalnie w organizmach ludzi i zwierząt, ale może być również produkowany w formie syntetycznej. Jeśli chodzi o jakość i działanie koenzymu Q10, istnieje pewne porozumienie, że zarówno naturalny, jak i syntetyczny koenzym Q10 są bioaktywne i mają podobne właściwości.

Pod względem czystości i czystości chemicznej, koenzym Q10 syntetyczny jest zwykle bardziej kontrolowany i ma bardziej jednolitą strukturę niż naturalny koenzym Q10. Oznacza to, że syntetyczny koenzym Q10 może mieć mniejszą zmienność w składzie i zawartości składników niż koenzym Q10 naturalny.

W praktyce, większość dostępnych na rynku suplementów z koenzymem Q10 jest wytwarzana w sposób syntetyczny. Podczas wyboru suplementu koenzymu Q10 warto jednak zwracać uwagę na renomowane marki, które stosują dobre praktyki produkcyjne i gwarantują jakość swoich produktów.

***

Koenzym Q10 – analiza i opinia Pana Tabletki

W tej części przyjrzymy się składom popularnych produktów zawierających koenzym Q10. Poznacie moją opinię na ich temat.

Koenzym Q10 Olimp

Suplement diety, 30 kapsułek, aktualną cenę (23-40 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Informacje od producenta:

• Wspiera witalność.
• Chroni przed szkodliwym wpływem wolnych rodników.
• Polecany osobom w średnim i podeszłym wieku oraz aktywnym fizycznie i sportowcom.

Zalecane dzienne spożycie:

• przez 7 dni: 1 kapsułka 3 razy dziennie;
• następnie: 1 kapsułka 2 razy dziennie po posiłkach – przez minimum 2 miesiące.

Skład (w 1 kapsułce):

Koenzym Q10 Olimp – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 Max Walmark

Suplement diety, 30 kapsułek, aktualną cenę (17-39 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Informacje od producenta:

• Zawiera wysoką ilość koenzymu Q10 naturalnego pochodzenia.
• Kobiety w ciąży i matki karmiące stosowanie preparatu powinny skonsultować z lekarzem.
• Przeznaczony dla osób dorosłych.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1 kapsułka dziennie;
• podczas lub bezpośrednio po posiłku.

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: olej słonecznikowy; żelatyna; koenzym Q10 (ubichinon); substancja utrzymująca wilgoć – glicerol; woda; substancja glazurująca – wosk pszczeli; przeciwutleniacz – lecytyna sojowa; barwniki – tlenek żelaza, koszenila, kurkumina, dwutlenek tytanu.

Koenzym Q10 Max Walmark – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 100 Naturell

Suplement diety, 30 kapsułek, aktualną cenę (24-37 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Informacje od producenta:

• Duża ilość koenzymu Q10 naturalnego pochodzenia.
• Zastosowano kapsułkę olejową, aby zwiększyć wchłanianie.
• Kobiety w ciąży i matki karmiące stosowanie preparatu powinny skonsultować z lekarzem.
• Przeznaczony dla osób dorosłych.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1 kapsułka dziennie;
• podczas posiłku lub bezpośrednio po nim.

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: olej MCT, żelatyna, całkowicie utwardzony olej kokosowy; koenzym Q10; substancja żelująca: glicerol; barwnik: tlenki i wodorotlenki żelaza, przeciwutleniacz: alfa-tokoferol.

*może zawierać ryby i ich produkty pochodne.

Koenzym Q10 100 Naturell – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 + E Naturell

Suplement diety, 60 kapsułek, aktualną cenę (27-45 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Informacje od producenta:

• Zawiera koenzym Q10 naturalnego pochodzenia.
• W celu zwiększenia wchłaniania, zastosowano kapsułkę olejową.
• Dzięki zawartości witaminy E, posiada właściwości antyoksydacyjne.
• Kobiety w ciąży i matki karmiące stosowanie preparatu powinny skonsultować z lekarzem.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1-2 kapsułki dziennie;
• podczas posiłku lub bezpośrednio po nim.

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: całkowicie utwardzony olej kokosowy; olej MCT; żelatyna; substancja żelująca: glicerol; koenzym Q10; witamina E (D-alfa tokoferol); barwnik: tlenki i wodorotlenki żelaza.

*może zawierać ryby i ich produkty pochodne.

Koenzym Q10 + E Naturell – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 Doppelherz activ

Suplement diety, 30 kapsułek, aktualną cenę (21-48 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj.

Informacje od producenta:

• Wspomaga pracę serca.
• Pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi.
• Zmniejsza uczucie zmęczenia.
• Może być stosowany przez chorych na cukrzycę oraz z nietolerancją laktozy lub glutenu.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1 kapsułka dziennie;
• bezpośrednio po posiłku (najlepiej zawierającym tłuszcze).

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: olej sojowy, żelatyna, wyciąg z owoców głogu (Crataegus leavigata), olej kokosowy, koenzym Q10, substancje utrzymujące wilgoć: glicerol, substancja utrzymująca wilgoć: sorbitol, emulgator: lecytyny (z soi), emulgator: mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych, cyjanokobalamina, barwnik: tlenki i wodorotlenki żelaza, chlorowodorek pirydoksyny, monoazotan tiaminy, barwnik: błękit brylantowy FCF.

Koenzym Q10 Doppelherz aktiv – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 FORTE Doppelherz activ

Suplement diety, 60 kapsułek, aktualną cenę (27-62 PLN) i dostępność sprawdzisz tutaj

Informacje od producenta:

• Zalecany dla osób, które powinny zadbać o serce lub chcą zmniejszyć efekty zmęczenia. 
• Wspiera funkcjonowanie naczyń krwionośnych.
• Redukuje zmęczenie.
• Może być stosowany przez chorych na cukrzycę oraz z nietolerancją laktozy lub glutenu.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1 kapsułka dziennie;
•  bezpośrednio po posiłku (najlepiej zawierającym tłuszcze).

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: olej sojowy częściowo uwodorniony, żelatyna, koenzym Q10 (ubichinon), D-alfa-tokoferol (wit. E), subst. utrzymująca wilgoć: glicerol, kwas L-askorbinowy (wit. C), stabilizator: wosk pszczeli żółty, subst. utrzymująca wilgoć: sorbitol, tlenek cynku (Zn), emulgator: lecytyna sojowa, ryboflawina (wit. B2), chlorowodorek pirydoksyny (wit. B6), monoazotan tiaminy (wit. B1), barwniki: tlenki i wodorotlenki żelaza, biotyna (wit. B7), cyjanokobalamina (wit. B12).

Koenzym Q10 Forte Doppelherz aktiv – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 200 mg Swanson

Suplement diety, 90 kapsułek, aktualną cenę (115-189 PLN) sprawdzisz tutaj

Informacje od producenta:

• Wspiera pracę serca.
• Opóźnia procesy starzenia.
• Niewskazany dla kobiet w ciąży i karmiących.
• Przeznaczony dla dorosłych.

Zalecane dzienne spożycie:

• 1 kapsułka dziennie

Skład (w 1 kapsułce):

Pełny skład: Koenzym Q10, mąka ryżowa, otoczka kapsułki: żelatyna, substancje przeciwzbrylające: sole magnezowe kwasów tłuszczowych i dwutlenek krzemu.

Koenzym Q10 200 mg Swanson – opinia Pana Tabletki

***

Koenzym Q10 – podsumowanie i opinia Pana Tabletki

Podsumowując, koenzym Q10 ma spory potencjał w wspomaganiu leczenia pewnych schorzeń.  🚨 Podkreślam tutaj słowo WSPOMAGANIE, bo żaden z nich nie zastąpi działania leków, jeśli ich stosowanie jest konieczne i zlecone przez specjalistę❗❗❗

Na rynku znajdziemy wiele suplementów w przeróżnych formach i dawkach – jej dopasowanie zależy przede wszystkim od wieku🧑👩‍🦳 , diety🍝🥕🥦  oraz wskazań i przeciwwskazań do stosowania. Przy czym nie ma tutaj konkretnego schematu. Przed ich stosowaniem zastanów się czy musisz/możesz je brać (mam tutaj na myśli alergie oraz inne leki) lub zapytaj swojego lekarza lub farmaceutę o ewentualne ograniczenia 👩‍⚕️👨‍⚕️.

Preparaty z koenzymem Q10 najlepiej przyjmować podczas lub po posiłku🍜 , gdyż najlepiej wchłania się w obecności tłuszczów. Nie bez znaczenia okazuje się także jego zewnętrzne stosowanie w celu zapobiegania powstawaniu zmarszczek i starzenia się cery 🛀🥰.

Mam nadzieję, że wyczerpałem temat koenzymu Q10 i analizy zebranych preparatów będą pomocne w Twoim wyborze.

Serdeczności,

Pan Tabletka

Marcin 

***

Jeśli zmagasz się z wiosennym przesileniem😓 i szukasz sposobów na poprawę witalności🤗💪 , zajrzyj tutaj:

Ashwagandha – co to jest i jak wybrać najlepszą

Żeń-szeń – hit czy kit?

Rhodiola czyli różeniec górski – kiedy po niego sięgnąć?

Może wolisz posłuchać🎧🎶 ? Proszę bardzo, podcast o adaptogenach jest tutaj:

Podcast o adaptogenach – dla zabieganych

A tuż przed sezonem urlopowym 😎 warto zaopatrzyć się w dobry filtr UV🔅 , zajrzyj tutaj:

Filtry przeciwsłoneczne – wybierz najlepszy dla całej rodziny!

***

💚🌾🌿☘️🥦💚

Przyszła wiosna, a Ty szukasz ziołowych przepisów na przetwory? A może chcesz naturalnie zadbać o urodę od zewnątrz i od wewnątrz? Nie szukaj dalej, zajrzyj do Zdrownika!

Zielonym do góry!

☘️🌿🌾💚

***

Źródła:

1. https://olimp-labs.pl/produkty/q10/#description (dostęp dnia: 06.03.2023)
2. https://www.walmark.pl/p/koenzym-q10-max-100-mg (dostęp dnia: 06.03.2023)
3. https://www.naturell.pl/produkty/naturell-koenzym-q10-100-30-kaps#kategoria=koenzym-q10 (dostęp dnia: 07.03.2023)
4. https://www.naturell.pl/produkty/naturell-koenzym-q10-e-60-kaps#kategoria=koenzym-q10 (dostęp dnia: 07.03.2023)
5. https://www.doppelherz.pl/produkty/doppelherz-aktiv-koenzym-q10 (dostęp dnia: 07.03.2023)
6. https://www.doppelherz.pl/produkty/doppelherz-aktiv-koenzym-q10-forte (dostęp dnia: 07.03.2023)
7. https://www.swanson.com.pl/produkt,568/koenzym-q10-200mg-90-kaps-suplement-diety (dostęp dnia: 07.03.2023)
8. Kamei M, Fujita T, Kanbe T, Sasaki K, Oshiba K, Otani S, Matsui-Yuasa I, Morisawa S The distribution and content of ubiquinone in foods Int J Vitam Nutr Res.(1986)
9. Matilla P., Kumpulainen J., Coenzymes Q9and Q10: Contents in Foods and Dietary Intake, Jour of Food Comp and Ana, Vol 14, Iss 4,2001,p. 409-417
10. Nadjarzadeh A, Shidfar F, Amirjannati N, Vafa MR, Motevalian SA, Gohari MR, Nazeri Kakhki SA, Akhondi MM, Sadeghi MR. Effect of Coenzyme Q10 supplementation on antioxidant enzymes activity and oxidative stress of seminal plasma: a double-blind randomised clinical trial. Andrologia. 2014 Mar;46(2):177-83. doi: 10.1111/and.12062. Epub 2013 Jan 7. PMID: 23289958.
11. Bentinger M, Brismar K, Dallner G. The antioxidant role of coenzyme Q. Mitochondrion. 2007 Jun;7 Suppl:S41-50. doi: 10.1016/j.mito.2007.02.006. Epub 2007 Mar 16. PMID: 17482888.
12. Lei, L., Liu, Y. (2017). Efficacy of coenzyme Q10 in patients with cardiac failure: a meta-analysis of clinical trials. BMC cardiovascular disorders, 17(1), 196
13. Cirilli I, Damiani E, Dludla PV, Hargreaves I, Marcheggiani F, Millichap LE, Orlando P, Silvestri S, Tiano L. Role of Coenzyme Q₁₀ in Health and Disease: An Update on the Last 10 Years (2010-2020). Antioxidants (Basel). 2021 Aug 23;10(8):1325. doi: 10.3390/antiox10081325. PMID: 34439573; PMCID: PMC8389239.
14. Mortensen, S. A., Rosenfeldt, F., Kumar, A., Dolliner, P., Filipiak, K. J., Pella, D., Alehagen, U., Steurer, G., Littarru, G. P., Q-SYMBIO Study Investigators (2014). The effect of coenzyme Q10 on morbidity and mortality in chronic heart failure: results from Q-SYMBIO: a randomized double-blind trial.
15. Zeng, Z., Li, Y., Lu, S., Huang, W., Di, W. (2019). Efficacy of CoQ10 as supplementation for migraine: A meta-analysis. Acta neurologica Scandinavica, 139(3), 284–293
16. Slater SK, Nelson TD, Kabbouche MA, LeCates SL, Horn P, Segers A, Manning P, Powers SW, Hershey AD. A randomized, double-blinded, placebo-controlled, crossover, add-on study of CoEnzyme Q10 in the prevention of pediatric and adolescent migraine. Cephalalgia. 2011 Jun;31(8):897-905. doi: 10.1177/0333102411406755. Epub 2011 May 17. PMID: 21586650.
17. Belardinelli R, Muçaj A, Lacalaprice F, Solenghi M, Seddaiu G, Principi F, Tiano L, Littarru GP. Coenzyme Q10 and exercise training in chronic heart failure. Eur Heart J. 2006 Nov;27(22):2675-81. doi: 10.1093/eurheartj/ehl158. Epub 2006 Aug 1. PMID: 16882678.
18. Singh RB, Wander GS, Rastogi A, Shukla PK, Mittal A, Sharma JP, Mehrotra SK, Kapoor R, Chopra RK. Randomized, double-blind placebo-controlled trial of coenzyme Q10 in patients with acute myocardial infarction. Cardiovasc Drugs Ther. 1998 Sep;12(4):347-53. doi: 10.1023/a:1007764616025. PMID: 9825179.
19. Fornai F, Schlüter OM, Lenzi P, Gesi M, Ruffoli R, Ferrucci M, Lazzeri G, Busceti CL, Pontarelli F, Battaglia G, Pellegrini A, Nicoletti F, Ruggieri S, Paparelli A, Südhof TC. Parkinson-like syndrome induced by continuous MPTP infusion: convergent roles of the ubiquitin-proteasome system and alpha-synuclein. Proc Natl Acad Sci U S A. 2005 Mar 1;102(9):3413-8. doi: 10.1073/pnas.0409713102. Epub 2005 Feb 16. PMID: 15716361; PMCID: PMC552938.
20. Sumien N, Heinrich KR, Shetty RA, Sohal RS, Forster MJ. Prolonged intake of coenzyme Q10 impairs cognitive functions in mice. J Nutr. 2009 Oct;139(10):1926-32. doi: 10.3945/jn.109.110437. Epub 2009 Aug 26. PMID: 19710165; PMCID: PMC2744613.
21. Žmitek K, Pogačnik T, Mervic L, Žmitek J, Pravst I. The effect of dietary intake of coenzyme Q10 on skin parameters and condition: Results of a randomised, placebo-controlled, double-blind study. Biofactors. 2017 Jan 2;43(1):132-140. doi: 10.1002/biof.1316. Epub 2016 Aug 22. PMID: 27548886.
22. Wyman M, Leonard M, Morledge T. Coenzyme Q10: a therapy for hypertension and statin-induced myalgia? Cleve Clin J Med. 2010 Jul;77(7):435-42. doi: 10.3949/ccjm.77a.09078. PMID: 20601617.
23. Enrique Teran, Isabel Hernandez, Belen Nieto, Rosio Tavara, Juan Emilio Ocampo, Andres Calle,
    Coenzyme Q10 supplementation during pregnancy reduces the risk of pre-eclampsia,
    International Journal of Gynecology & Obstetrics,Volume 105, Issue 1,2009, Pages 43-45,ISSN 0020-7292, https://doi.org/10.1016/j.ijgo.2008.11.033.
24. Bargossi AM, Battino M, Gaddi A, Fiorella PL, Grossi G, Barozzi G, Di Giulio R, Descovich G, Sassi S, Genova ML, et al. Exogenous CoQ10 preserves plasma ubiquinone levels in patients treated with 3-hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A reductase inhibitors. Int J Clin Lab Res. 1994;24(3):171-6. doi: 10.1007/BF02592449. PMID: 7819598.
25. Hidaka, T., Fujii, K., Funahashi, I., Fukutomi, N., & Hosoe, K. (2008). Safety assessment of coenzyme Q10 (CoQ10). BioFactors (Oxford, England), 32(1-4), 199–208. https://doi.org/10.1002/biof.5520320124
26. Shukla, S., & Dubey, K. K. (2018). CoQ10 a super-vitamin: review on application and biosynthesis. 3 Biotech, 8(5), 249. https://doi.org/10.1007/s13205-018-1271-6

O autorze

Marcin Korczyk

mgr farm. Marcin Korczyk - farmaceuta praktyk, twórca internetowy, key opinion leader, autor książki "Odporność. Czy Twoje dziecko może nie chorować?"
Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na wydziale farmaceutycznym. Po studiach pracował w aptece całodobowej w Nowym Sączu - i w trakcie pracy rozpoczął tworzenie bloga www.pantabletka.pl - zapisując odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

Od czasu złożenia bloga w 2015 roku - do dziś - blog stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i opiniotwórczych portali z wiedzą o racjonalnym stosowaniu leków i suplementacji.